Hayati Akbaş
YUSUFELİ-Türkiye'nin birinci, dünyanın ise beşinci en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı ve HES projesi, 275 metre yükseklikle dikkat çekiyor. DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta’nın katılımıyla dolusavak testleri gerçekleştirildi.
Barajın su seviyesi en yüksek noktası olan 710 kotuna ulaşarak, tam kapasiteyle çalışabilmesi için gerekli testler başarıyla tamamlandı. Kapaklar açıldığında 275 metre yükseklikten dökülen su, etkileyici bir şelale görüntüsü oluşturdu ve barajın mühendislik harikası olduğunu bir kez daha gösterdi.
DSİ Genel Müdürü Mehmet Akif Balta, testler esnasında basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Ülkemiz yerli ve yenilenebilir enerji konusunda önemli adımlar atmıştır. 2002 yılında 125 olan hidroelektrik santral sayımız, kamu-özel sektör işbirliği sayesinde 750’ye, hidroelektrik enerji üretim kapasitesinin ise yıllık 44 milyar kilovatsaatten 112 milyar kilovatsaate yükselmiştir.
Yusufeli Barajı ve HES, 558 MW kurulu güç ile yıllık ortalama 1 milyar 888 milyon kilovatsaat enerji üretim kapasitesine sahip. Bu üretim miktarı, 750 bin yerli ve milli otomobil TOGG’un enerji ihtiyacını karşılayabilecek düzeydedir. Ayrıca baraj, 2,5 milyon kişinin enerji ihtiyacını karşılayarak, ekonomiye yıllık yaklaşık 6 milyar TL katma değer sağlayacaktır.
Barajın mansabında bulunan Artvin, Deriner, Borçka ve Muratlı barajlarının üretim kapasitelerini de artıracak olan Yusufeli Barajı, aynı zamanda Çoruh Nehri’nde oluşabilecek taşkın riskini azaltacaktır. 22 Kasım 2022 tarihinde su tutulmaya başlanan barajda, 25 Ağustos 2023 tarihinde ıslak testlere başlanmış, 2 Kasım 2023 tarihinde Ünite-3'ün geçici kabulü ve EAÜŞ devri yapılmıştır. 12 Aralık 2023 tarihinde Ünite-2 ve 7 Mart 2024 tarihinde Ünite-1'in geçici kabulü ile tam kapasite üretime geçilmiştir. 8 Temmuz 2024 itibarıyla barajda toplam 1.2 milyar kWh elektrik enerjisi üretilmiş olup, bunun ekonomiye katkısı 2.7 milyar TL'dir” diye konuştu..
Yusufeli Barajı'nın mühendislik harikası bir yapı olduğunu belirten Balta, baraj inşaatında Türk mühendis ve işçilerinin üstün gayreti ve akılcı uygulamaları sayesinde zorlu şartların başarıyla aşıldığını söyledi.
Balta “Yusufeli Barajı, proje, inşaat, elektromekanik işler, kamulaştırma ve yeniden yerleşim maliyetleri ile toplamda 55 milyar TL'ye mal olmuştur. Barajımız, Türkiye'nin baraj mühendisliği alanında saygın bir yere sahip olmuştur..
Yusufeli Projesi kapsamında 110 km yol, 46 tünel, 23 köprü ve 92 menfez inşa edilmiştir. Yeniden yerleşim çalışmaları kapsamında, Yansıtıcılar mevkiinde modern bir şehirleşmeye sahip yeni yerleşim yerleri kurulmuş, 2 bin 698 konut ve 323 iş yeri hak sahiplerine teslim edilmiştir. Ayrıca, baraj gölü altında kalacak olan 1,1 milyon metreküp tarım toprağı yeni yerleşim yerine taşınmış, 1700 mezarlık ise yeni mezarlık alanlarına taşınmıştır. Yeni Yusufeli ilçesi, içme suyu, enerji nakil hattı, ağaçlandırma ve diğer altyapı çalışmaları ile donatılmıştır.
Sokak hayvanları da unutulmamış, Ardanuç ilçesinde hayvan toplama merkezi yapılmış ve yeni yerleşim yerinde köpekler için 100 adet kulübe inşa edilmiştir” diye konuştu.
Balta, 2003-2024 yılları arasında Artvin iline toplam 219,359,497,044 TL yatırım yapılarak, 141 tesis hizmete alınmıştır. Bu tesisler arasında içme suyu tesisleri, barajlar, yeraltı depolamaları, taşkın koruma tesisleri ve HES tesisleri bulunduğunu ifade ederek., Artvin'de hidroelektrik enerji üretimi kapasitesinin yıllık 7.91 milyar kWh olduğunu da sözlerine ekledi..
