Haber : Çiğdem Hacıfazlıoğlu
Küresel ısınmanın etkisiyle yağış rejiminin en fazla etkilendiği illerden biri olan Rize son yıllarda su kaynaklarında tehlikeli boyutta sorun yaşıyor. Uzmanlar yaz aylarının yanaştığını bu yıl da Rize'de hava koşullarının mevsim normallerinin üzerinde seyredebileceğini, bunun da kuraklık tehlikesni beraberinde getirebileceğini söylüyor. Yerel yönetimler ise bir taraftan yeni formüller üretirken diğer taraftan vatandaşa suyu tasarruflu kullanın çağrısında bulunuyor
Geçen yıl bölgede yağış rejiminde ki değişiklikle birlikte hidrolojik kuraklık sınıflandırmasında 6 ayda ‘şiddetli kuraklık’tan ‘çok şiddetli kuraklık’ düzeyine geçen Rize, geçen yıl Temmuz ve Ağustos aylarında bir önce ki yıla göre yüzde 58 az yağış almıştı. Mevsim şartlarının aynı seyirde devam etmesi halinde bu yıl da özellikle yazın Rize'de ciddi su sıkıntısı yaşanacağı ve sık sık su kesintilerinin olabileceği öngörülüyor.
Rize Belediyesi verilerine göre Rize merkez ve ilçeleri besleyen Andon İçme Arıtma Tesislerinin normal şartlarda ki debisi 3200 metreküp iken yaşanan kuraklık nedeniyle Mart 2023 itibariyle 1800 metreküpe kadar düştü.Rize Belediyesi vatandaşı tasarruflu su kullanmaya çağırırken diğer taraftanda vatanşa kesintisiz su verebilmek için gölet pojesini devreye sokmaya hazırlanıyor
Rize'nin bilinenin aksine su stresi yaşayan illeri arasında yer aldığına dikkat çeken Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Öğretim Üyesi, İklim Değişikliği ve Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prf. Dr. Ertuğrul Ağırbaş küresel ısınmaya bağlı olarak sadece temiz içme su kaynaklarının değil derelerinde kuruduğunu veya debisinin çok düştüğünü gözlemlemeye başladıklarını söyledi.Kişi başına düşen su miktarının 1200 litrenin atına düştüğüne dikkat çeken Ağırbaş ' 50 yıllık sıcaklık trendlerine baktığımız zaman çok ciddi artışların olduğunu kaydettik. Bu da toprak neminin azalmasına ve kuraklığa neden oluyor. Daha da önemlisi su kaynaklarının artık ulaşılamaz hale gelmesine, tükenmesine yol açıyor.Yaz mevsimi yaklaşıyor su sorununu çok daha fazla hissedeceğiz.'dedi
İklim değişikliğine bağlı olarak değişen iklim değişikliklerinin küresel boyutta yapılacak çalışmalarla giderilebileceğini ancak yerel de alınabilecek önlemlerle bu sorunun biraz hafifletebileceğini kaydeden Ağırbaş önlemleri şu şekilde sıraladı 'Kuraklık hakkında toplum farkındalığı artırılabilir, Su verimliliği (farklı sektörlerde suyun verimli kullanımı. İçme ve evsel kullanım, tarım sektörü, enerji sektörü vb),sağlanabilir. Su tasarrufunun sağlanması için toplum ikna edilebilir. İçme ve kullanma suyu şebekelerinde kayıp-kaçakların azaltılmasıda çok öenmli bir tedbirdir. Çünkü ciddi oranda kaçak su kullanımı mevcut. Yeraltı suyunun korunmasıda önemli çünkü asıl su kaynağımız bunlar. Gübreleme bu kaynaklarımızı olumsuz etkiliyor. Alternatif su kaynaklarının belirlenmeside çok önemli. En azından içme suyu dışında kullandığımız suyu yağmur suyu gibi farklı alternatiflerden elde edebiliriz. kKuraklığa dayanıklı bitkisel ürünlerin tercih edilmesi ve artırılmasıda bu anlamda çok etkili olacaktır. Kullanılan suyun yeniden kullanımı, yağmur hasadı, ve sususz kalmanın insan sağlığına etkisi gibi ayrıntılarıda dahil edebiliriz'
