Hikmet Haberal (Araştırmacı-Yazar-Turizmci)
Rize’nin köylerinin birçoğunda yaylanın önemli bir yeri vardır. Özellikle Çamlıhemşin yaylalarında Yaylaya çıkılırken ve dönerken büyük şenlikler, törenler yapılır. Ayrıca yaylada ot biçiminde ve belirli günlerde özel şenlikler düzenlenir.
İlimizin iç kesimlerinde, zengin orman dokusu civarında yer alan yaylalarda mevcut altyapıyı kullanarak yapılabilecek fazla yatırım gerektirmeyen şenlikler yapılır.. Bu aktivite için gerekli potansiyel tüm yaylalarımızda mevcut olup, halen Bu Geleneği Didingola,Eğrisu,Çat, Palovit, Çiçekli, Gito, Kaçkar, Ovit gibi yaylalarda sürdürülmektedir.
Yayla şenlikleri, yaylacılık kültürünün önemli bir boyutunu oluşturmaktadır. İlginç özelliklere sahip olan bu şenlikler, çeşitli yaylalarda yöre insanlarının katılımı ile yılda bir kez olsun toplanıp, başta horon olmak üzere, çeşitli oyunların oynandığı, yarışma ve spor karşılaşmalarının düzenlendiği, eğlenme ve dinlenmeye yönelik gelenekselleşmiş açık hava eğlenceleridir.
Pazar ilçemizin güneyindeki Kaçkar Dağları ile yüksek dağların eteklerinde birbiriyle bağlantılı birçok güzel yayla vardır. Bütün bu yaylalar yaz mevsiminde insanlarla dolup taşar. Olağanüstü güzellikteki bu yaylaların hemen hepsinde ot biçme şenlikleri yapılmaktadır. Yayla çıkışının başladığı Haziran'dan itibaren ilçe ve köylerinde, Ağustos ayında ise özellikle yaylalarında şenlik ve eğlenceler birbirini kovalar. Çeşitli kültürel etkinliklerle birlikte tabiatın temiz havası solunur, ortak neşe ve coşkular paylaşılır, tulum ve kemençenin kaideleriyle oluşan ezgiler, hareket ve titreşimler yedisinden yetmişine, kızından delikanlısına bir yayla dumanı gibi yayılır. Herkesi kuşatır, sarıp sarmalar, tek yürek ve tek bütünmüşçesine bir ve beraber kılar.
Yayla şenlikleri özellikle iç turizme yönelik gerçekleştirilen, hiçbir duyuru, teşvik ya da zorlama olmadan kalabalık bir topluluğun bir araya geldiği çok önemli kültürel ve rekreasyonel faaliyettir. Temelinde yoğun tarla işleriyle baharın yorgunluğunu yüzlerce kişilik halkalar halinde horon oynayarak atmak olan yayla şenlikleri dünyanın birçok bölgesinden insanın bir araya gelmesine olanak sağlar.
Yayla şenlikleri, örf ve adetlere, gelenek ve göreneklere uygun olarak yöre halkınca yöresel giysiler içerisinde, genç kızlarımız, bacılarımız, analarımız, delikanlılar, kardeşlerimiz ve yaşlılarımızın katılımları ile el ele gönül gönüle horon halkaları kurarak kemençe, tulum eşliğinde gece yarılarına kadar devam eder. Ayrıca bu şenlikler yöre insanının birlik ve beraberliğini de yansıtır. Son yıllarda İl turizm Müdürlüğünün yapmış olduğu etkili tanıtımlarla uluslararası boyut kazanmış, yayla şenliklerine yurt içinden olduğu gibi yurt dışından da yabancı konuklarda izlemek amacıyla katılmaya başlamışlardır. Yayla şenliklerinde temel hedef, örf ve adetleri, sosyal ve kültürel değerlere uygun bir şekilde yapılmasıdır.
Değişik tarihlerde yayla şenlikleri düzenlenmekle birlikte şenlikler genellikle Temmuz ve Ağustos aylarında yapılır. O gün aileler çevredeki yaylalardan şenliklerin yapılacağı merkezi yaylaya gelirler ve zaman zaman binlerce kişiye ulaşan kalabalıklar oluştururlar. Bu şenliklerde yöresel yiyecekler yenilir, içilir, yöresel oyunlar oynanır ve yarışmalar düzenlenir, hayvansal ürünler pazarlanır.
Şenliklerde yapılan yarışmalar; tulum çalma, küçük çocuklar üzerinde yerel kıyafet, çorap örme yarışlarıdır.
