Hayati Akbaş
ARTVİN-Artvin ve Karadeniz’de Vampir Kelebek Sorununa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü Çözüm Buldu
Artvin başta olmak üzere Karadeniz Bölgesi’nde son yıllarda vampir kelebek sorunu yaşanıyordu. Başta çay ve fındık başta olmak üzere tarım ürünlerine büyük zarar veren vampir kelebek sorununa tuzak kurularak çözüm bulundu. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü geliştirdiği tuzak sistemi ile 150 vatlık sarı ışıklı sokak lambaları ile kombine edilmiş sarı yapışkan tuzaklarla vampir kelebek sorununu çözmeyi hedefliyor.
Artvin Tarım ve Orman İl Müdürlüğü’nce geliştirilen biyoteknik mücadele, Bilimsel ismi Ricania Japonica olan halk arasında 'vampir kelebek' ya da 'yalancı kelebek' olarak bilinen zararlı böcekle biyolojik mücadele için sonuç vermeye başladı. Karadeniz bölgesinin en önemli geçim kaynaklarından biri olan çay ve fındığın bitki verimini düşürerek ticari özelliğinin kaybolmasına neden olması nedeniyle üreticilerin kabusu haline gelen vampir kelebekle doğal ve biyolojik mücadele için İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nce zararlının davranış özellikleri gözlemlenerek popülasyon üzerinde baskı oluşturabilecek bir tuzak projesi geliştirilerek proje uygulanmaya başlandı. Projenin ilk sonuçları ise olumlu oldu. Projeye göre 150 vat kırmızı ışıklı sokak lambası ile kombine edilmiş sarı yapışkan bantlardan oluşan tuzakların her biriyle haftada bin adet vampir kelebek ergini yakalanarak etkisiz hale getiriliyor.
Artvin Tarım ve Orman İl Müdürü Okur, Geliştirilen Tuzak Projesini Anlattı
Artvin Tarım ve Orman İl Müdürü Dursun Okur, konuya ilişkin olarak yerel basına açıklamalarda bulundu. İl Tarım ve Orman Müdürü Dursun Okur, Ricania Japonica isimli zararlı kelebeğin tarım ürünlerine verdiği zarar nedeniyle halk arasında vampir kelebek, yalancı kelebek adlandırıldığını söyledi.
Dursun Okur, vampir kelebeğin bölgede özellikle sebze üreticilerini rahatsız ettiğini belirtirken, 'Bu kelebek 2006-2007 yılında ilk defa Artvin Kemalpaşa’da görülmeye başladı. Bu zararlı ile mücadele 2009-2011 yılları arasında Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü ile ortaklaşa projeler yürüttük. Bölgede uygulamaya konan sarı ışıklı sokak lambaları ile kombine edilmiş yapışkan tuzaklarla bu vampir kelebekle mücadele konusunda bayağı bir yol kat ettik. Geçmiş yıllara oranla bayağı bir iyileşme oldu. Vatandaşın memnuniyetini gözle görebiliyoruz. Bu canlı başta çay ve sebze üretiminde çiftçiye büyük zarar veriyordu. 88 bin dönüm alandaki üretimle bölgenin dominant tarım ürününün çay. Çay üreticisi arkadaşlarımız bu böcekten çok muzdarip. Dünyada kimyasal madde kullanılmadan üretimi yapılan tek çay ülkemizde olduğu için, ÇAYKUR ve bakanlık olarak bizler bu zararlı ile mücadele de kimyasal madde ilaç kullanmadan doğal mücadele yöntemlerini araştırıyoruz. İl Müdürlüğü olarak böyle bir proje yaptık. Bu projemiz sayesinde iki üç yılda kesin sonuç almayı planlıyoruz' ifadelerini kullandı.
Kemalpaşa İlçe Tarım Müdürü Vayiç’de Bölgede Vampir Kelebek Sorununu Sona Ermek Üzere Olduğunu açıkladı
Vampir kelebeğe karşı tuzaklı çözüm projesinin uygulanmaya başlandığı yer Artvin’in Kemalpaşa ilçesi. Projeyi geliştiren Kemalpaşa İlçe Tarım Müdürü Fikret Vayiç Kemalpaşa İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından hazırlanan projenin, bakanlık tarafından finanse edilip bakanlık yetkililerince proje sonuçlarını anlık takip edildiğini söyledi.
İlçe Tarım Müdürü Vayiç, projenin son derece ekonomik ve uygulanabilir olduğunu altını çizerek, 'Bölgemizin en önemli sorunlarından biri haline gelmişti. Bir çiftçimizin bize gelip evinin önündeki aydınlatma direğini yoğun bir şekilde yabancı kelebeğin sardığını söyleyince, bizde fikir olarak acaba altına sarı yapışkan tuzaklardan koyarsak yakalanma olur mu diye fikir oluştu. Hemen denedik. İki gün içerisinde yoğun bir yakalanma gördük ve bunu proje haline getirmek için çalışmalara başladık. Elektrik dağıtım firmasıyla görüşüp aydınlatmayı önlemeden ışığın cezbedici özelliğinden faydalanarak elektrik direğine yakın bir mesafeden sarı yapışkan tuzakları yerleştirdik. Böyle bir proje hazırladık ve bakanlığımızca onaylandı. Tek bir tuzakla haftalık bin tane vampir kelebek yakalanıyor. Bu bizim beklentilerimizin üzerinde. Şuan itibariyle 10 adet tuzak yerleştirdik. 200-250 adet tuzakla üç yıl içinde vampir kelebek popülasyonu ekonomik zarar seviyesinin altına çekerek bu sorunu çözmeyi planlıyoruz. Tuzak faydalı böceklere zararını da proje kapsamında da ele aldık. Proje çıktısı olarak tuzakların zararlıyı yakalama özelliği ile beraber faydalı böcekler üzerindeki baskısı da ölçülmektedir. Diyelim ki bin 34 vampir kelebek yakalanıyorsa bir iki faydalı böcek görüyoruz. Buda zirai mücadele açısından özellikle kimyasallarla karşılaştırılamayacak kadar iyi bir sonuç. Yalancı kelebek sorunu Karadeniz Bölgesinde çözüldü diyebiliriz. Benzer tuzakların farklı illerde denendiğini biliyoruz ancak oralardaki yakalanma oranlarının çok düşük oldu. Burada cezbedici en önemli unsur, 150 vatlık kırmızı sokak lambası ışığı. Zararlının buna ışığa karşı bir ilgisi olduğunu tespit ettik. Sarı yapışkan bantlarla bunu kombine kullandığımız zaman yakalanma oranı çok yüksek seviyelere çıkıyor. Bunun 110 vatlık beyaz ışıkla denedik, yakalanma oranı yok denecek kadar azdı' şeklinde açıklamalarda bulundu.
Proje hayata geçti ve Kemalpaşa ilçesinde ciddi anlamda başarıya ulaştı. Şimdilik projenin kapsamının geliştirilmesi çalışmaları yapılırken, projenin başarıya ulaşması ile birlikte Artvin ve Karadeniz Bölgesi’nde de yaygınlaştırılmasının amaçlandığı ifade edildi.