Özürsüz olarak namazın vaktini geçirmek büyük bir günahtır. Bu günah sadece o namazı kaza etmekle kalkmaz, birde tövbe etmek gerekir.
Meşru bir özrü nedeniyle namazlarını kazaya bırakan kimsenin üzerinde her hangi bir günah yoktur. Bu özürlerden bazıları şunlardır:
Düşmandan korkmak, ebenin çocuk veya annesinin ölümünden korkması. Hz. Peygamber (asm) Hendek savaşında namazlarını tehir etmiştir.
Kendi üzerinde ilahi bir emir bulunan bir kimse, eda veya kaza olarak yerine getirmedikçe o tekliften kurtulamaz. Çünkü Hz. Peygamber (asm) 'Allah'ın hakkı ödenmeye daha layıktır.' buyurmuştur.
Bir kimse üzerine namaz
farz olursa ve ona tahsis edilmiş bulunan vakitte bu namazı kılmazsa, o namazı kaza etmesi gerekir.
'Sizden biri uyku sebebiyle yahut gafletle bir vakit namazı kılmazsa, hatırladığı zaman onu kılsın. Çünkü Allah Teala: Beni zikretmek için namaz kıl.'
buyurmuştur. Buharide ise şu hadis rivayet edilmiştir:
'Her kim bir namazı unutursa hatırladığı zaman onu kılsın. Namazın bundan başka keffareti yoktur.'
Buhari ile Müslim'in ittifak ettikleri hadisin metni ise şöyledir:
'Her kim bir namazı uyku sebebiyle kılmaz, yahut unutur da kılamazsa hatırladığı zaman....'
Bunun için uyku veya unutma sebebiyle bir namazı kılamazsa onu kaza etmesi gerekir.
Uyku yahut unutma sebebi ile namazı kazaya kalan kimse günahkar olmaz. Ebu Katadenin anlattığına göre: 'Hz. Peygamber (asm) uyku sebebiyle namazı kılamadıklarından şikayet edenlere şöyle buyurdu:
'Uyku ihmal sebebi değildir. İhmal ancak uyanıklık halinde olandır. Sizden biri namazını unutur yahut uyku sebebiyle kılamazsa, hatırladığı zaman kılsın.'
(Prof. Dr. Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ansiklopedisi)
