Hayati Akbaş
HOPA-Gümrük ve Turizm İşletmeleri A.Ş. (GTİ) Sarp Gümrük Kapısı Danışma Kurulu toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıya katılan Trabzon TSO Başkanı ve Danışma Kurulu Üyesi Erkut Çelebi, 'Sarp Gümrük Kapısında daha önce yaptığımız incelemelerde tespit ettiğimiz sorunları rapor haline getirerek TOBB'a göndermiştik. Bu toplantıda da metrekareye düşen araç ve yolcu trafiği açısından belki de dünyanın en yoğun sınır kapısı olan Sarp'ta yoğunluğun azaltılması için yapılması gerekenleri değerlendirdik. Küçük dokunuşlarla önemli bir iyileşme sağlanabilir ancak kesin çözüm için mutlaka alanın genişletilmesi gerekiyor. Bunun da en yapılabilir yolu deniz dolgusudur' dedi.
GTİ Sarp Gümrük Kapısı Danışma Kurulu toplantısına Danışma Kurulu Üyeleri Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Erkut Çelebi, Alaca TSO Başkanı Günser Şirin, Pasinler TSO Başkanı Aydın Taşbaşı, Seydişehir TSO Başkanı Cemal Küçük, Ilgın TSO Başkanı Vehbi Özlen, GTİ Sarp Müdürü İbrahim Tomul ile GTİ yetkilileri Koray Ünsal ve Burak Top katıldı.
Ayrıca Kaçkar Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürü Ersin Başaran ile Sarp Gümrük Müdürü Şenol Alkan da danışma kurulu üyeleriyle bir araya gelerek, çözüm önerileri konusunda görüş alışverişinde bulundu. Kurul üyeleri, Sarp Gümrük Kapısı alanında da incelemeler yaptı.
TRABZON TSO RAPOR HAZIRLADI
Trabzon TSO Başkanı Erkut Çelebi, toplantıda Sarp Gümrük Kapısındaki yoğunluğun daha iyi yönetilebilmesi için alternatif çözüm önerilerinin görüşüldüğünü belirterek, 'Ağustos ayında Sarp'ta yaptığımız incelemeler sonucu hazırladığımız raporu TOBB'a göndermiş ve çeşitli çözüm önerilerini gündeme taşımıştık. Bu raporun ardından düzenlenen geniş kapsamlı toplantıda da çeşitli görüşler gündeme getirildi' dedi.
ÇELEBİ: KESİN ÇÖZÜM DOLGU ALANIDIR
Çelebi, Sarp Gümrük Kapısında en büyük sorunun fiziki alanların yetersiz oluşundan kaynaklandığını ifade ederek sözlerini şöyle sürdürdü: 'Kapı inşa edilirken elbette bu kadar büyük bir yoğunluk yaşanacağı tahmin edilemezdi. Sonrasında yapılan iki iyileştirme ile sorunlar çözülmeye çalışıldı ama ana sorun Gümrük Kapısının bulunduğu alanın yetersizliği olunca bu çözümler de bir süre sonra yetersiz kaldı. Sarp'ta mutlaka hizmet alanının genişletilmesi gerekmektedir ve bunun kesin çözümü de dolgu alanıdır. Gümrük Müdürlüğümüzün yaptığı bir çalışma bize sunuldu. Caminin batı bölümünde 50 dönümlük bir dolguyla yeni alan kazanılması gündeme geldi. Ancak bu tabii ki uzun bir süreç. Bu arada Sarp'taki yoğunluğu azaltacak küçük dokunuşlar yapılmalı.'
'GÜRCİSTAN'DAN ALIŞVERİŞ İÇİN GELENLER İÇİN SERBEST BÖLGE TARZI BİR MERKEZ OLUŞTURULABİLİR'
Başkan Çelebi, toplantıda çözümle ilgili ortaya koyulan görüşleri sıralarken de şu ifadeleri kullandı: 'Otobüslerden yolcuların valizleriyle birlikte indirilip yürütülerek geçirilmesi zaman kaybına neden oluyor ve sıkışıklığı artırıyor. Alt peronda polis arama noktaları oluşturarak bu işlemi hızlandırabiliriz. Ayrıca hava şartlarından etkilenilmemesi için alanın üzerinin de kapatılması gerekli. TIR'ların gümrüklü sahaya girdiği ilk noktada pasaport kontrolü yapılıyor. Buraya 1 veya 2 adet kantar da koyulursa sıkışıklık azaltılabilir, ek perona TIR gönderilebilir. Alanın büyütülmesi için çeşitli formüller üzerinde çalışılıyor. Bu konuda en yakın çözüm Sarp Camisinin batısındaki alanda dolgu yapılması, TIR Parkı oluşturulması. Burada alan kazanılırsa yurt dışına çıkan araçlara ÖTV'siz yakıt satışı da yapılabilir. Ayrıca yol kenarında sıra bekleyen TIR sürücüleri bölgenin coğrafi şartları gereği heyelan korkusu yaşıyor. Bunun çözümü de mutlaka TIR parkı oluşturmaktan geçiyor. Gürcistan'dan Türkiye'ye alışverişe gelenlerin kapıda yoğunluk yaşatmaması içinde marketlerin bulunduğu bir serbest bölge alanı yaratılabilir. Buradan alışverişlerini yaparak ülkelerine dönebilirler. Azerbaycan ve Hazar'ın diğer tarafındaki Türk Cumhuriyetlerine giden araçlar hava koşullarının uygun olduğu zamanlarda Türkgözü ve Aktaş sınır kapılarına yönlendirilirse Sarp'taki yoğunluk da azalacaktır. 2023 yılı sonuna kadar 6,5 milyon yaya geçişine ulaşılacağı öngörülüyor. Rusya - Ukrayna savaşı nedeniyle TIR yoğunluğu da artmış durumda. TIR ve toplam araçta Türkiye'de 3'üncü, yolcu trafiğinde 2'nci sırada olan Sarp tüm bu hizmetleri diğer sınır kapılarının 10'da biri bir alanda vermeye çalışıyor. Metrekareye düşen araç ve yolcu trafiğine bakacak olursak dünyanın en yoğun sınır kapısı olabilir. Ayrıca yaya geçişlerinde kullanılan tünelde cam fazla olduğu için mevsimine göre ısıtma ve soğutma yetersiz kalıyor. Bu küçük detaylar yapılabilirse alan genişletilmeden önceki dönemde de biraz rahatlama sağlanabilir.'
Çelebi, Sarp'taki personel yetersizliğinin devam ettiğini de vurgulayarak ilgili bakanlıkların bu konuya da duyarlı şekilde yaklaşması gerektiğinin altını çizdi.
