Samsun-Sarp Demiryolu yeniden gündemde

Yapımı devam eden sahil yolumuz olan samsun-sarp karayoluna he yolculuk yaptığımda bu soruyu sıksık kendime sorarım.
Karayolu çok pahalı bir taşımacılık. Dünya maliyeti ucuz projelerin peşinde. Biz bazı kendini bilmezler gibi karayolu yapılmasın demiyoruz. İnşaatı hızla devam eden karayolunun kenarına birde tren yolu yapılsın istiyoruz.

Bu karayolunu Karadeniz bölgesinde kullanacak olan bizler. Maliyeti ulaşımı, pahalılığı, trafik sıkışıklığı, hızlılığı derken karayolunun çile ve sıkıntısını Karadeniz bölgesi halkı yani bizler çekiyoruz. Ayrıca bu bölgede bizler yaşıyoruz. Sıkıntıyı, çileyi ve ihtiyacı bizler biliriz.
Karadeniz sahil karayoluna acilen TREN YOLU YAPILMALIDIR diyoruz. Rize, Trabzon ve diğer komşu şehirlerimizin bütün halkı bölgemize TREN yolunun yapılmasından yana. Yani maliyetler azalacağı ve zamandan kazanılacağı için TREN yolu isteniyor.
Ama gel gör ki Ankara’da oturan beyler bölgemizdeki halkın çile ve ızdırabını hiç dinlemeden bu TREN yoluna okey demiyorlar. Beyler yine sizin dediğiniz olsun, gelin bölgeye birde bu halkı ve sivil toplum kuruluşları, dernek temsilcileri ve sendikaları dinleyin. Kısacası bölgenin ve halkın sesini dinleyin. Halkın sesi TREN YOLUMUZ YAPILSIN diye çok çıkıyor ama duymak isteyen yok.

İşin teknik erbapları bu karayolu kenarına TREN YOLU YAPILIR derken Ankara’daki yetkililer yok olmaz. Karadenizliler rahata ermeli, çileleri daha dolmadı diyerek ahkâm kesecekler neredeyse.

Taşımacılık Trenle yapılınca ulaşım maliyetleri düşecek ve halkımız rahat nefes alacak. bu projeye okey demeyenler hiç haritaya bakmazlar mı? Ayıptır beyler. Tren yolu Samsun’a kadar geliyor ve bir elin marifetiyle tekrar yön değiştirerek aşağıya doğru kıvrılıyor.
Karadenizli insan vatanına, toprağına hizmette her zaman ön safta korkmadan yerini almıştır.

Vatandaşlık hizmetini gereği gibi yapan Karadenizli Ankara’dan beklediği babalık hizmetini alabilmişmidir? Maalesef ki hayır. Yıllardır Karayolu taşımacılığına mahkûm ettirilen Karadenizlilerin çilesinin bitmesini bekliyorum.

Ankara’dakiler şunu da diyebilirler. Onlara Karayolu yaptırıyoruz. Uçak servisleri var. Denizleri var arada bir feribot seferleri yapıyor. Şimdide tren yolu nereden çıktı, niye Karadenizliler çok şey istiyor.
Bunların cevabını Ankara’dakilere kısaca vermek istiyorum.

Tren yolu olmamış bu karayolu trafiği kaldırmaz. Uçak biletlerinin kaç lira olduğundan haberleri var mı? Deniz taşımacılığı hangi zaman teşvik edildi. Göstermelik olarak yılda 3-4 servis yap sonra kaldır.4 gün sürecek yolculukla kim İstanbul’a gitmek ister. Karadenizli İstanbul’a gezmeye gitmiyor. İş peşinde koşturuyor. Hızlı ulaşım içinde Tren yolunun yapılması gerekiyor.

Pahalı taşımacılık olan karayoluna alternatif en uygun yol Tren yoludur. Sahil yolumuzun yapımı devam ediyor. Deniz tarafındaki kısmına Tren yolu yapımını kimler engelliyor, bilinmesinde fayda var. Bizler bilmiyoruz ama öğrenmek istiyoruz.

Uzun zamandır gündemde olan SAMSUN-SARP Tren yolu bağlantıları niye gerçekleşmiyor acaba.
Bu tren yolunun gerçekleşmesi demek Asya ile Avrupa’nın demir ağlarla birbirleriyle bağlanması ve daha ucuz ulaşımın sağlanması demektir.
Bölgemize gerekli yalnız SAMSUN-SARP Tren yolu değil elbet.

Doğu Karadenizi DOKAP ve GAP’a bağlayan en kısa karayolu ulaşımı Rize’miz için büyük bir şanstır. Bu karayolu RİZE-ERZURUM karayoludur. Programa alınan İyidere RO RO limanımız gerçekleştiğinde de TIR’ların İkizdere-İspir üzerinden Erzurum ve GAP ile İran’a akması devletler hayatında uzun bir süreç değildir.

Komşu Vilayetlerimizin gündeminden iç düşmeyen Demiryolu bağlantısının İyidere’den yukarıya doğru İkizdere vadisini takip ederek Erzurum’a ulaşmasına hayal gözüyle bakmayalım.

Televizyonlarda görüyoruz dünyanın değişik ülkelerinde binlerce metre yüksekliğindeki dağların tepelerini Tren ulaşımına açan teknoloji İkizdere vadisini niye ulaşıma açmasın.

Rize’nin geleceği için gözümüzü biraz ileriye baktırmalıyız. Günübirlik yaşamayalım. Zigana üzerinde düşünülmeye başlanılan Tren yolu çok daha uygun güzergâh olan İkizdere Vadisinde yapılarak Rize’miz Uluslar arası alternatif bir yola kavuşmalıdır.

Doğu Anadolu’ya açılacak olan İkizdere Vadisinden geçecek Tren yolu hayal gibi kabullenmemelidir. Bugünkü Türkiye’ye bakarsak cumhuriyetin o ilk dönemlerinde hemde en fukara olduğumuz devirde Doğu Anadolu ve Güneydoğuya ulaşan demiryolu yüce dağları aşarak sınırlara kadar ulaşmıştı.

Günümüz tekniğiyle Ovit Dağına Tünel veya benzeri teknikler uygulanarak çok güzel bir Tren yolu alternatifleri bu uygulamayla gerçekleştirmeliyiz.

Rize’miz cennetten köşe bir şehir. Yıllardır ihmal edildiği halde tabii güzelliklerinden hiçbir şey henüz kaybetmemiş. Deniz turizmi bölgemiz için fazla uzun bir mevsim olmuyor. Ama önemli turizm potansiyelini işleyerek bacasız sanayi olan Turizmi hayata geçirmeliyiz. Hızlı bir ulaşım aracı olan Tren sayesinde iç kesimlerdeki dağ ve yaylalarımız büyük kitleler halinde turist akınına uğrayabilecektir.

Türkiye’nin en pahalı sebze ve meyvesini yiyen Rize’miz hızlı ulaşım aracı Tren sayesinde daha kısa sürede nakliyeden kazanarak GAP’taki ürünlerden maliyetine faydalanabilecektir.

Daha da önemlisi stratejik bakımdan Türk Cumhuriyetleriyle sağlanabilecek Tren ulaşımı karşılıklı ticareti daha da önemli duruma getirecektir.

1970 li yıllarda Rahmetli Ekrem Orhon’dan bizzat dinlediğim ve en büyük hayalinin olduğunu söylediği İran ve bölgesindeki petrolleri bu projeler Gerçekleştiğinde İyidere RO RO limanına taşımak hiçte zor olmayacaktır. Büyük projelerin adamı rahmetli Ekrem Orhon Rize limanına İran petrollerinin akıtılmasını çok arzu ederdi. Ve bunun bir gün gerçekleşebileceğini söylemişti.


İkizdere-Erzurum karayolunun yapılmasında büyük emeği geçen büyük deha Rahmetli Ekrem Orhon’u bu vesile ile rahmetle anıyorum.

NOT-Bu yazım 27 EKİM 2001 tarihinde Zümrüt Gazetesinde aynen yayınlanmıştı. Öneminden bir şey kaybetmedi. O günden buyana bazı güzel gelişmelerde oldu.

O yıllarda yazdığım TREN yolu bugün halen konuşuluyorsa yapılmasında fayda vardır diyorum.

İsmet Kösoğlu