Hayati Akbaş
ARTVİN-Artvin İl Sağlık Müdürlüğü bir acıkama yaparak Kırım-Kongo Kanamalı Ateş (KKKA) Hastalığı konusunda vatandaşları uyardı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: ”Tüm dünyaya yayılan ve ülke olarak da büyük mücadele verdiğimiz COVİD-19 salgınının olduğu bugünler de ilimiz için diğer bir halk sağlığı sorunu olan Kırım-Kongo Kanamalı Ateş (KKKA) Hastalığına, keneler tarafından taşınan ailesine bağlı Nairovirüs grubuna ait bir virüs sebep olmaktadır. Hastalığı yapan virüs kenelerin konakladığı hayvanlara bulaşmasına rağmen hayvanlarda ve kenelerde hastalık belirtisi göstermemektedir. İnsanlara bulaştığında ise virüs ateş, halsizlik, iştahsızlık, kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve ilerleyen vakalarda vücudun değişik yerlerinde kanama gibi bulgularla seyreden Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalığına sebep olmaktadır.
Hastalık ülkemizde ilk olarak 2002 yılında Tokat ili ve çevresinde dikkatleri çekmiş ve yapılan araştırmalar sonucunda 2003 yılında hastalık tanımlanmıştır. Hastalık özellikle havaların ısınmasıyla birlikte görülmeye başlar ve yaz döneminde pik yaparak devam eder. Bu dönemde bağ bahçe işlerinin artması, hayvanların meralara çıkması insanların kene ile temas riskini arttırmaktadır. İlimiz coğrafi açıdan KKKA hastalığı açısından yüksek riskli bölge de yer almaktadır. Bu açıdan hastalığın arttığı bahar aylarından önce daha riskli olan il merkezi ile Ardanuç, Yusufeli ve Şavşat ilçelerimiz başta olmak üzere il genelinde eğitimler verilmektedir. Bu yıl COVİD- 19 salgını nedeniyle toplu eğitimler yapamasak bile ilçelerimizde merkezi anons sistemleri ile duyuru yaparak, muhtarlarımızı bilgilendirerek köylerdeki vatandaşlarımıza ulaştık. Özellikle bireysel bilgilendirmelere yönelerek hastalığın ciddiyeti hakkında halkımızı bilinçlendirme çalışmalarımıza devam ediyoruz.
KKKA hastalığından korunmada bireysel alınacak önlemler ön plandadır. Vatandaşlarımızın tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi kene yönünden riskli olan alanlara giderken vücudu örten açık renkli giysiler giymeleri, pantolon paçalarını çoraplarının içerisine sokmaları, çizme giymeleri gibi önlemler kenelerin vücuda girme ihtimalini azaltacaktır. Riskli alanlardan dönüldükten sonra vücudumuzu tamamen kontrol etmeli, eğer kene tutunmuş ise çıplak elle dokunmamak şartı ile uygun bir malzeme kullanılarak kene vücuttan çıkarılmalıdır, çıkarılamıyorsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ayrıca keneler üzerine sigara basmak, kolonya, gaz yağı gibi maddeler dökmek kenenin kasılmasına sebep olarak vücut içeriğini kan emdiği kişiye aktarmasına sebep olacağı için yapılmamalıdır.
Hastalık hayvanlarda belirti göstermeden seyrettiğinden hastalığın sık olarak görüldüğü bölgelerde bulunan hayvanlar sağlıklı görünse bile hastalığı bulaştırabilirler. Bu sebeple hayvanların kanlarına, vücut sıvılarına veya dokularına çıplak el ile temas edilmemelidir.
Kene tutunan kişiler, kendilerini 10 gün süreyle halsizlik, iştahsızlık, ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, kusma veya ishal gibi belirtiler yönünden izlemeli ve bu belirtilerden bir veya bir kaçının ortaya çıkması halinde derhal en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidirler
Covid-19 hastalığının bazı belirtileri ile benzer belirtileri olan KKKA Hastalığı ayırımında hastaların öyküleri bize yol gösterici olmaktadır. Eğer hastanın kene tutunma öyküsü var ise ön planda KKKA düşünülmelidir.
İl Sağlık Müdürü Op.Dr. İrfan Akalın Artvin ilimizde KKKA tanısı almış hasta sayılarına değinerek; “2018 yılında 16 vatandaşımız tanı aldı, bu hastalarımızdan 2’si hayatını kaybetti. 2019 yılında KKKA tanısı alan 9 hastamız oldu ve tamamı şifa ile taburcu oldu. İçinde olduğumuz 2020 yılında ise ilk KKKA tanısı nisan ayında konuldu ve bu güne kadar toplam hasta sayımız 11’e yükseldi. Hastalarımızın 4’ü Yusufeli ilçemizde, 3’ü Ardanuç ilçemizde, 3’ü il merkezinde, 1 hastamız ise Şavşat ilçemizde tespit edildi. Bu hastalarımızdan 8’i şifa ile taburcu olurken 3 hastamızın tedavileri devam etmektedir. Hastalık ile ilgili önemli bir bilgide bu hastalığın spesifik bir ilaç tedavisi yoktur. Hastalığın tedavisinin esasını destek tedavi seçenekleri oluşturmaktadır. Hastalığın seyrinde en önemli nokta erken tanı ve tedavi aşamasıdır. Hastalığa ne kadar erken tanı koyup tedaviye başlanılırsa hastalarımızın iyileşme ihtimali o oranda arttığını, tüm vatandaşlarımızdan keneyi önemsemelerini, ‘kene bana bir şey yapmaz’ anlayışından vazgeçmelerini, kişisel koruyucu önlemlere riayet etmelerini, herhangi bir belirti olduğunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalarını istiyorum.” dedi ve “Tüm halkımıza sağlıklı günler dilerim.” temennileri ile sözlerini tamamladı
