RİZELİ ARAŞTIRMACI YAZAR SARIYER BELLEĞİ İBRAHİM BALCI’YI UNUTMAK OLMAZ

Bir yıl olmuş, bir bilge adamı bir güzel insanı gerçek âleme uğurlayalı. Zaman ne çabuk geçiyor. Baki kalan hoş bir seda ve güzel hatıralar bırakmak. Sarıyer’in bilgesi / belleği, Sarıyer’i her bir yönüyle yaşamış ve anlatmış, Sarıyer Spor Kulübü Başkanlığı görevinde bulunmuş, hayatı boyunca yaşama, yazıya, edebiyata, sanata değer katmış bir çınar, sevgili İbrahim Balcı ağabeyimiz işte bunu başarıyla gerçekleştirmiş ve iz bırakmıştır. İbrahim Balcı;  Sarıyer tarihi yanında memleketi Rize’nin tarihine ışık olacak Milli Mücadele’de Boğaziçi, Takalar Kumandanı Ketencioğlu Hacı Yakup Ağa, Rizeli Milis Yüzbaşı İpsiz Recep Reis Emice, gibi eserlere de imza atmıştı. Rize tarihi çalışmalarımda bilgi desteğini esirgememiş, duruşu ve birikimiyle bize hep ışık olmuş, çok iyi bir vatanseverdi.

ORTAOKULDA GAZETE ÇIKARDI

Rize’de, 1941 yılında Gülbahar İlkokulun kayıt oldu ise de aynı yıl için de Sarıyer’e (İstanbul) göç etmesi üzerine Sarıyer’de İlkokulda okumaya başladı. Ne var ki; arkadaşlarının şivesi nedeni ile kendisi ile alay etmeleri o yıl üzerine okula devam etmedi. 1942 de 14. İlkokul birinci sınıftan okumaya başladı. Aynı yıl babasını kaybetti. İkinci Dünya Savaşının ağır koşulları altında geçim zorluğu çeken ailenin bütçesine katkı sağlama amacı ile okul dışı zamanlarda ayakkabı boyacılığı yaptı. 1946 da hastalandı. Ağır hastalığı (sulu zatürcem) nedeni ile okula gidemedi. Esnaf Hastanesinde bir buçuk ay yatarak tedavi gördü. Okula devam edemediği için bir yıl daha kaybetti. Sarıyer 14. İlkokulu’nu 1949 da bitirdi. Okula gitmediği zamanlarda ayakkabı boyacılığından başka; manav çıraklığı yaptığı gibi karamela ve bisküvi sattı. Deniz kenarından kum çıkarıp satarak harçlığını çıkarmaya çalıştı. 1949’da Sarıyer Ortaokulu’nda öğretime başladı. Okulda Güneş ve Hamle isimlerinde duvar gazetesi çıkardı. Bu gazetelerde yazılar yazdı. Arkadaşları arasından Necdet İşler, Yurdaer Acar, Abidin Bahpur Tapaner ve Erol Dernek gibi başarılı gazeteci ve foto muhabirleri çıktı

BALIK KOKAN ÇOCUK

Ortaokulda üç yıl okudu ve ancak borçlu olarak ikinci sınıfa kadar gelebildi. Derse geç kaldığı bir gün, öğretmenler kapısından içeri girerken Müdür Muavini Nebiye Hanıma (Tokay) yakalandı. Nebiye Hanımın “Ne bu halin, balık kokuyorsun, çık git” demesi üzerine, okula girdiği kapıdan çıkıp gitti ve bir daha geri dönmedi. O gece Ameşin Şakir Reis ile balığa gitmişti. Çok hamsi tutmuşlardı. Yıkanma fırsatı bulamadığı için üstü başı balık kokuyordu, bu koku okulu bırakmasına neden oldu. Tarih Öğretmeni ve Okul Müdürü Mustafa Oral eve kadar giderek okula gönderilmesini istedi ise de “Hayır” dediği için okul hayatı sona erdi.

KUMCULUK YAPTI

Boş durmadı ve kumculuk yapmaya başladı (Deniz kenarından veya deniz içinden sandal vasıtası ile motora yükledikleri kumu inşaatlara satıyorlardı). 1953 de Tayyare isimli takayı satın alarak motor sahibi oldular. Daha sonraki yıllarda Özkan isimli bir çektirme motoru alarak ikici motorun sahibi oldular. Tayyare motoru elden çıktıktan sonra Özkanlar ile 1960 yılının ilk aylarına kadar kumculuk yaptı. 1955 de Erzurum’da 3. Ordu Motorlu Hafif Uçs. Top Tb. da askerlik görevini yaptı. Erzurum Karagücü’nde futbol, voleybol ve basketbol oynadı. 22.03.1957 de terhis oldu. 10 Mart 1958 de evlenerek Fatma Balcı ile hayatını birleştirdi.1960 Nisanında (Kayıtlarda Haziran görünüyor)

ORMAN MEMURU

İ.Ü. Orman Fakültesi Orman Hasılatı ve İşletme İktisadı Kürsüsünde memuriyet hayatına başladı. Fakültede Kürsüdeki rutin görevleri dışında görevlendirildiği komisyonlarda çalıştı. İ.Ü. Memurları Sendikasının Orman Fakültesi Temsilcisi olarak seçildi. Askerliğini de memuriyetine saydırdıktan sonra 1983 yılında emekli oldu.

Gençliğin verdiği hareketlilikle Spordan geri kalmadı. Orta Okulda Voleybol ve basketbol oynadı, okul takımında yer aldı. 1950 ‘de bir grup arkadaşı ile birlikte Zümrüt Spor isimli mahalle takımını kurdular. Bu takımdan pek çok kişi; İbrahim Pırnal, Mehmet Yılmaz, Şevket Çelikkol, Rıza Küçükerol, Tınaz Urunç, Mehmet Salih Büyükdurmuş, Aziz Termur, Yıldırım Erdinç vb. Sarıyer takımında oynadı. Zümrüt Spor’da oynarken Sarıyer takımında lisans çıkartılması istendi. Ne var ki Kulüp Genel Kaptanı Numan Uzun’un “Top oynayacak yerde okulunu bitir” demesi üzerine futbol oynama isteği yerine gelmedi.1957 de CHP. Sarıyer Ocak teşkilatında ve ayrıca CHP Gençlik koluna üye oldu. Sarıyer Merkez Ocağı Gençlik Kolu Başkanı ve ana kademe Sarıyer Merkez Ocağı yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı. 1960 İhtilali sırasında Ocak yönetim kurulu üyesi idi.

SARIYERSPOR SEVDASIYDI

1953 yılında üyesi olduğu Sarıyer Spor Kulübü Genel Kurulu’nda yaptığı konuşma ile cemiyet hayatına adımını attı. Bu genel kurul sonrasında, Sarıyer Gençlik Kulübü Başkan ve yöneticilerinden Kemal Yarar kendisine şunları söyledi: “Aferin! İyi kulüpçü olacaksın. Konuşurken sakin ol, sinirlenme. Böyle devam edersen ve kulüple ilgini kesmezsen iyi bir yönetici olursun!” Aynı genel kurul kararı ile üye kayıtları yenilendiği için 1958 de ikinci kez kulüp üyeliği için 176 Sicil No ile kaydını yeniledi. 1959 da yönetim kuruluna seçildi ve genel sekreter olarak aralıklı olarak 17 görev yaptı (1959/60, 1960/61, l961/62, 1963/64, 1964/65, 1965/66, 1966/67, 1967/68, 1968/69, 1969/70, 1973/74, 1974/75, 1975/76, 1978/79, 1979/80, 1980/81, 1983/84 dönem ve Kulüp Başkanı olarak 2 dönem (2007/08; 2008/09) olmak üzere 19 dönem görev yaptı. Yönetim kurulunda bulunmadığı zamanlarda 5 dönem süre ile salon sporları sorumluluğunu üstlendi. Sarıyer Spor Kulübü yönetim kurulu üyesi olarak görev yaparken pek çok kez komite ve komisyonlarda görev aldı, yönetmelikler ve futbol ile ilgili toplantılara katılarak kulübünü temsil etti. 2-13 Eylül 1985 tarihleri arasında yapılan 1. Profesyonel Yönetici Semineri’ne katıldı.

FUTBOL DOLU BİR YAŞAM

Sarıyer Spor Kulübü’nde, 1984 den 1997 ye kadar 14 yıl süre ile Kulüp Müdürü ve Sekreterya sorumlusu olarak görev yaptı. Sarıyer Spor Kulübü Divan Kurulu Üyesi olup, 1984’ den beri Divan Yürütme Kurulu Raportörü olarak bu görevini sürdürdü.1970/1971 döneminde Türkiye Futbol Federasyonu Müşahidi (Gözlemcisi). 1981 den 1983 yılına kadar Saha Komiseri olarak görev yaptı. Pek çok spor kulübü ve değişik amaçlı derneklerin tüzüklerini hazırlayıp kuruluş çalışmalarını yaparken, arkadaşları ile birlikte 1940 Sarıyerli Sporcular Derneği’nin kuruluşunu gerçekleştirdi. Bu derneğin Kurucu Başkanlığını takiben bir dönem daha başkanlık görevini yürüttü. Ayrıca Sarıyerli Profesyonel Futbolcular Derneği Başkanlığı görevini de bir dönem yaptı. Sarıyer Yoksulları Koru Derneği yönetim kurulunda 1960-1963 yılları arasında üç dönem, Sarıyer Cami Yaptırma ve Onarma Derneği’nde (1986-1988) bir dönem yönetim kurulu üyesi olarak görev aldı. Sarıyerliler Derneği (SA-DER), Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD.), Türk Hava Kurumu (THK) Derneği Sarıyer Şubesi, Türkiye Futbol Adamları Derneği gibi sosyal, kültürel ve spor amaçlı derneklerde üye olup çeşitli görevler üstlendi.

YAZIN DÜNYASINDA EMEĞİ BÜYÜK

Yazın hayatına çok genç yaşta başladı. 20. Asır gibi bazı dergilerde şiirleri yayınlandı ise de beğeni bulmadığı için yazmaya devam etmedi. 1962 de Maç Mecmuasında spor yazarı olarak gazeteciliğe başladı. Bu dergi kapanana kadar yazmaya devam etti. Çeşitli gazetelerde güncel konularla ilgili yazılar yazdı. 1966 da Düzce Postası gazetesinde bir yıl süre ile sporla ile ilgili seri yazılar yazdı. 1969 da Son Saat gazetesi spor sayfasında köşe yazıları yazmaya başladı ve 1975 yılına kadar devam etti. Son Saat Gazetesi Sahibi Nazım Özbay’ın ısrarlarına karşın memuriyetten istifa etmediğinden yazın hayatını amatör olarak devam ettirdi. Sarıyer’de yayımlanan ilk dergi olan “Öz Sarıyer” dergisini çıkaran dört arkadaşın (Nurhan Erman, İbrahim Balcı, Cezmi Baydar ve İsmail Yıldırım) içinde yer aldı. Ancak bu dergi yaşatılamadı. Sarıyer Spor Kulübü’nün “Sarıyer Spor Kulübü Aylık Dergisi” ve Sarıyer Spor Kulübü Taraftarları Derneği’nin “Beyaz Martı”, Sarıyer Belediyesinin Boğaziçi ve Sarıyer; Sizz (İstanbul Life), 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergilerinde yazdı. Yayınını tatil edene kadar M. Sentez Gazetesinde; Sarıyer Yerel Haber ve Tonya Haber gazetelerinde köşe yazısı yazdı. Halen Sarıyer Posta Gazetesi ve Sahil Magazin Dergisi’nde köşe yazısı yazmaktadır. Ayrıca değişik internet sitelerinde de yazılar yazdı.

İBRAHİM BALCI’NIN KİTAPLARI

1-Başarı ve Kutlamalar (1985)

2-Sarıyer’de Spor ve Sarıyer Spor Kulübü Tarihi (1989)

3-Kuruluşunun 50. Yılında Sarıyer Spor Kulübü’nde Yöneticilik Yapanlar (1992),

4-Sarıyer’i Görmek ve Hissetmek (1998)

5-Simas’tan Sarıyer’e (1999),

6-Sarıyer Profesyonel Takımında Oynayan Futbolcular (2001)

7-Sarıyer Suları ve Çeşmeleri (2002)

8-Milli Mücadele’de Boğaziçi (2004),

9-Takalar Kumandanı Ketencioğlu Hacı Yakup Ağa (2005),

10-Bir Milletin Yeniden Uyanışı Mustafa Kemal Destanı” (2005),

11-Sarıyer, Aşiyan’dan Kısırkaya’ya (2006)

12-Bir Avuç Sarıyerli (2010)

13-Rizeli Milis Yüzbaşı İpsiz Recep Reis Emice (2011)

14-Sarıyerli Şaban Reis (2012)

15-Azatlı (2013)

16-Kıbrıs'ta Karadeniz'in Kahraman Evlatları (2015)

17-Şekerci İbrahim (2016)

18-Baba Bizi Hiç Sevmedin ki (2016)

19-Unutulmayan Sevdalar (2017)

20-Milis Binbaşı Hacıoğlu Hafız Mehmet Ragıp Bey (2018)

21-Osmanlı’da Kimi Boğduruldu Kimi İdam Edildi Kimi de (2020)

Sarıyer’in tarih yazarı olarak kendisini kabul ettirmesi ve dernek çalışmalarına katkı sağlaması nedeniyle; Sarıyer Spor Kulübünden “Hizmet Armağanı” (1970), “Teşekkür Plaketi” (1990) ve “Milenyum 2000 Hizmet Armağanı” (2000); Sarıyer Balık Satıcıları Derneği’nden “Teşekkür Plaketi” (1991); 1940 Sarıyerli Sporcular Derneği’nden “Teşekkür Plaketi” (2000”; Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünden “Teşekkür Plaketi”; Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nden (ÇYDD) “Teşekkür Plaketi” (2003) ve Sarıyerliler Derneği’nden (SA-DER) “Şükran Plaketi” ödülleri aldı. 1989’ da (29 Haziran 1 Ağustos arası) hac görevini yerine getirdi. 10 Mart 1958 de Fatma Balcı ile evlendi. Dört çocuğu, bir torunu var.

Not:

*Sağlığında kendisinden almış olduğum bilgilerden yararlanarak bu yazıyı hazırladım.

*Sürekli bilgisinden yararlandığım İbrahim Balcı büyüğümü her zaman sevgi saygı ve rahmetle anıyorum.

Fatih Sultan KAR / İST.