Rize Yaylalarında LİKAPA Toplama zamanı
ÇAMLIHEMŞİN-Sonbahar ayının renklerini görmeye başladığımız şu günlerde yapılacak en güzel ve faydalı etkinlik elbette ki LİKAPA toplamak olur. Hem Derin'in en sevdiği meyveye ulaşmak, hem de yükseklere tırmanmak için sabah erkenden kalkarak yollara düşmek gerekir.
İklim isteği bakımından Doğu Karadeniz Bölgesindeki illerden Artvin, Rize, Trabzon, Giresun, Samsun ve Sinop’un genelde rakımı yüksek dağ ve yaylalarında yabanı formları bulunmakta ve yöre halkı tarafından taze olarak, reçel veya pekmez yapılarak tüketilmektedir.
Rize’nin Çamlıhemşin İlçesine bağlı 2070 rakımlı GİTO Yaylasında LİKAPA Toplamak için,Samsun-Bursa-Rize ve civar ilçelerden gelenler poşetlerini temiz hava, bol oksijen teneffüs ederek doldurma telaşındalar.
Likapa toplamaya ailesi ile birlikte gelen Samsunlu Hüseyin Yolcu “ Samsundan geliyorum. Likapa’nın çok faydalı olduğunu söylediler. Bizde geldik topluyoruz. Mükemmel bir hava ve yayla gördük” dedi.
İlknur Yolcu “ İstanbul’dan Samsun’a oradan buraya geliyoruz. Bu yaylaya ilk kez çıktık. Likapa topluyoruz. Bununla ilk kez karşılaşıyorum. Daha önce tüketenlerin çok faydalı ve besleyici olduğunu duydum” dedi.
Likapa; namı diğer 'yaban mersini' Doğu Karadeniz’in yüksek rakımlı yaylalarında doğal olarak yetişen çalı formunda bir bitkinin meyvesidir. Faydası ise saymakla bitmeyecek kadar çoktur. Fenni olanı son yıllarda yaygınlaşmış olsa da bizim için en kıymetlisi tabi ki doğal ortamında yetişeni. Bu mucizevi tanecikleri bulmak için yaylalara çıkacak olmakta ayrı bir zevk bizim için.
“ Ben Bursa’dan geldim. Annem bunun devamlı bize reçelini yapar. Çok vitaminli olduğu için ve çok da güzel bir tadı var. Birde doğal ortamda yetişmesi de ayrı bir güzel” diyen Sema Yolcu “herkesin bu tadı tatması gerekir” dedi.
Rize’de LİKAPA, Trabzon’da LİGARBA, Rize Pazar ilçesinde KASKANAKA, Ardeşen ilçesinde ise ÇERA, Artvin’de MORSİVİT veya MAHABAK olarak isimlendirilen ve yöre insanı tarafından doğadan toplanan yabani meyveleri beğenilerek tüketilen Yaban mersini henüz tam anlamıyla ticari olarak yetiştirilmemektedir.
Rize’den Cemal Bayar, Metin Bal ve Mücahit Uzun “ Biz genelde bu aylalara devamlı gelip LİKAPA Topluyoruz. Kanser’e bile faydası olan bu meyve 2000 üstü rakımlarda doğal olarak yetişiyor. Ağustos ayı sonunda Likapa da artık bitecek. Biz gelecek olanlara geç kalmayın erken gelin. Güzel havadan da istifade edin diyoruz” dediler.
Bölgedeki birçok yaylada likapaya rastlayabilirsiniz, ancak biz en verimlisi nerede olur, nasıl gidilir, yol üzerinde uğranabilecek güzel yerler nasıl bulunabilir diye düşünüp harika bir likapa rotası hazırladık.
Rize Merkez Gito yaylası arası mesafe: 115 kilometre. 2 saat 54 dakika. Çamlıhemşin Gito Yaylası arası mesafe: 32 kilometre. Çamlıhemşin Gito Yaylası arası süre: 1 saat 12 dakika. Gito Yaylasına iki yol üzerinden gidilir. Birincisi Çat Yaylası istikametinde, Çat’a giderken Meydan köyünün aşağısından sağa dönerek araba ile 2 saatte gidebilirsiniz. Ya da Pazar Hemşin Kantarlı köyünden daha kısa gitmek mümkündür.
Likapa`nın birçok alanda kullanıldığı, 'Özellikle Meyve suyu sanayinde, antioksidan olarak ilaç sanayinde, süt ve süt ürünleri teknolojisinde, tatlandırıcı gıda katkı maddesi olarak diyet mönülerinde, meyve salatalarında, ekmek, baharat, konserve ve pasta sanayisi olmak üzere birçok alanda kullanılmaktadır.
Faydaları
Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır.
Yaban mersini çayının bayanlarda özel günlerin etkisini azalttığı ve düzene sokmaktadır.
Yaban mersini çayının idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermektedir.
Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.
Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir.
Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar.
Taze olarak yenildiğinde kanı temizler.
Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür.
Kan şekerini düşürür
Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır.
Kan kolesterolünü düşürür.
Pektin içeriği yüksektir.
Kalp krizi riskini azaltır.
Gece görüş kabiliyetini artırır.
HIV VİRÜSÜNÜN tekrarlanmasını azaltır.
Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır
Vücutta biyoaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir.
Kansere karşı savaşan ELLAGIC-ASİT içeriği oldukça yüksektir.
Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.
Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
Damar sertliği oluşumunu engeller.
Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir.
Sakinleştirici özelliği vardır.
Ağız içi yaralarını iyileştirir.