Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültemizin üç yıl önce başlattığı proje kapsamında, İyidere’den Fındıklı ilçesine kadar bütün bölge taranarak satsuma klonları tespit edildi ve ÇAYKUR Genel Müdürlüğü tarafından tahsis edilen bir tescil bahçesi kuruldu.
Fakültenin Öğretim Üyesi Doç. Dr. Keziban YAZICI proje ile ilgili yaptığı açıklamada, ”Satsuma Mandarini”nin bölgede Rize mandalinası olarak bilindiğini ve buraya Rusya’dan geldiğini belirterek mandalinanın en üstün klonlarını bulup “Rize mandalinası” adı ile tescil edilmesini amaçladıklarını söyledi.
Mandalinanın Rize’de tescilinin yapılması için başlatılan proje kapsamında ilk üç yıllık aşamanın tamamlandığını ifade eden YAZICI, “İkinci üç yıllık aşamada genotipler içerisinde en iyi performans göstereni seçip Rize mandalinası olarak tescil ettireceğiz. İlk aşamada yapılan taramalarda 53 klon belirledik ve en iyi özellik gösteren 10 tanesini seçtik. Oluşturduğumuz bahçede klonları yarıştıracağız. Türkiye’deki tescilli diğer mandalinalarla bunları kıyaslayacağız. Ardından güçlü yönlerini ön plana çıkararak tescil ettireceğiz.” dedi.
YAZICI, budama, gübreleme, hastalık, zararlılarla mücadele gibi kültürel uygulamalar doğru zaman ve şekilde yapıldığında, bölgede çok kaliteli mandalina yetiştirilebildiğini belirterek “Geçmişte bu bölgede mandalina yetiştirilmiş. Çay bu bölgenin günümüz şartlarındaki en uygun ürünü. Bölge halkının ekonomik, kültürel, sosyal hayatında yer etmiş bir ürün ama bunun yanında yan ürün olarak kivi ve turunçgiller var. Bunun gen kaynakları olarak korunması gerekiyor.” diye konuştu.
Bölgedeki gen kaynaklarının yok olmaması için çalışma yürütüldüğüne de dikkat çeken YAZICI, “Bu proje sadece ekonomik amaçlı değil. Gen kaynakları sadece Rize için değil bütün Türkiye’deki turunçgiller için bir kaynak olacak. Islah yapacak araştırmacılar için kaynak olacak. Seleksiyon çalışmaları Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde yapılmış Karadeniz ayağı eksik kalmıştı. Biz proje ile Karadeniz ayağını tamamlamış oluyoruz. Karadeniz bölgesinde gen kaynaklarını muhafaza altına alıyoruz. Çeşit olarak tescil ettirdiğimizde Türkiye tarımında ön plana çıkacak. Niye? Çünkü, bizim klonlarımız soğuğa dayanıklı. Belki de turunçgil yetiştirilecek bölgeler bu klonlar sayesinde genişleyebilecek. Rize mandalinası çeşitlerini Türk tarımına en kısa sürede kazandıracağız.” diyerek konuşmasını tamamladı.
RTEÜ