Kaçak çayın azalması, Türk çay üreticilerinin yüzünü güldürdü.
Rize’de geçtiğimiz yıllarda özel sektör işletmeleri yaş ay üreticilerinden aldıkları çayların bedelini 2-3 yılı bulan vadelerde öderken bu yıl özel sektör işletmeleri yaş çay üreticilerinden kilosu 1.25 TL’yi bulan rakamlarda peşin ödeme yaparak yaş çay aldılar.
Geçtiğimiz yıllarda yurt dışından yüksek miktarda kaçak çayın yurda girişi özel sektör işletmelerinin kuru çay stoklarında şişmeye neden oluyordu. Stoklarla yeni sezona giren işletmeler 2-3 yılı bulan vadelerde yaş çay alımları yapıyor, peşin ödemeler ile alım yapan işletmeler ise kilosu 68 kuruşları bulan rakamlarla çay alımı yapıyordu. Bu yıl ise özel sektör işletmeleri çay alımlarında ve ödemelerinde nerede ise Çaykur ile yarışır hale geldi. Geçtiğimiz yıllarda 68 kuruş ve 90 kuruş gibi rakamlardan peşin ödeme ile yaş çay alan özel sektör işletmeleri bu yıl ise üreticilerinden 1.20 TL ve 1.25 TL arasında peşin ödeme ile yaş çay alımı gerçekleştirdi.
Kaçak Çay Girişi Azaldı
Konuyla ilgili bilgi veren Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Paliç, özel sektördeki yaş çay bedellerinin ödenmesinde yaşanan iyileşmenin Türk çaycılığı açısından sevindirici olduğunu belirterek iyileşmeyi yurda giren kaçak çay miktarının azalmasına bağladı. Paliç, “Türkiye’de yaklaşık 200 bin ton kuru çay üretilmektedir. Tüketimin ise 250 bin ton olduğu tahmin ediliyor. 50 bin tonluk fark ithalat ve kaçak yollarla kapanmaktaydı. Geçtiğimiz yıllarda yurda yüksek oranda kaçak çay girmesi Çaykur’da dahil olmak üzere özel sektör işletmelerinin stoklarının şişmesine neden oldu. Üretimimiz tüketimi karşılamazken kaçak çay girişinden dolayı ürettiğimiz çay elimizde kalıyordu. Bu yıl ise kaçak çay girişi büyük oranda azaldı. Bu azalma özel sektör işletmelerinin ve Çaykur’un stoksuz sezona girmesine neden oldu. Stoksuz sezona giren işletmeler yüksek bedeller ile peşin olarak üreticiden çay aldı” dedi.
Dünya Çay Üretimi Azaldı
Paliç, kaçak çay girişinin azalmasında önleyici tedbirlerden çok dünyadaki çay üretiminde yaşanan azalmanın etkisi olduğunu iddia ederek “Kaçak çay girişinin azalmasında önleyici tedbirler etkili olmuştur. Ancak en büyük nedeni bu yıl dünya da çay üretiminin azalmasıdır. Ayrıca Türkiye’ye kaçak çay girişinin yapıldığı İran’da yönetimin çay üreticilerine uyguladığı desteği kaldırması, üretimin az olması, üretilen çayın önemli bir bölümünün Rusya’ya ihraç edilmesi Türkiye’ye giren kaçak çay oranını azaltmıştır. Türkiye’ye giren kaçak çayın tamamen önlenmesi durumunda Türk çay sektörünün yaşadığı sorunların büyük bölümü ortadan kalkacaktır” diye konuştu.Taka
