Türkiye’nin Tek Biyosfer Rezerv Alanında HES’i Durdurma Kararı Çevrecileri Sevindirdi
Hayati Akbaş
BORÇKA-Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın tarım alanlarına, biyoçeşitliliğe ve ekosisteme zarar vereceği gerekçesiyle Artvin’in Borçka ilçesi Camili Köyü’nde yapımı planlanan Camili Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali (HES) projesinin, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecini sonlandırması kararı, çevrecileri sevindirdi. Türkiye’nin tek biyosfer rezerv alanı olduğu belirtilen bölge, UNESCO tarafından ‘Dünya Biyosfer Rezerv Alanı’ ilan edilmiş ve koruma altına alınmıştı.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Artvin’in Borçka ilçesinde çevrecilerin doğaya zarar vereceği gerekçesiyle karşı çıktığı, UNESCO tarafından Dünya Biyosfer Rezerv Alanı ilan edilerek koruma altına alınan Camili köyünde yapımı planlanan Camili Regülatörü ve HES projesinin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecini sonlandırdı. Bakanlık, ÇED sürecini sonlandırma kararında projenin tarım alanlarına, bölgeye has ‘Kafkas Irkı Arı Popülasyonu’na, biyoçeşitliliğe ve doğal yaşlı ormanların yer aldığı ekosisteme vereceği bütüncül zararlar dolayısıyla telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracağı kanaatine vardı.
Karar Sevindirdi
Bakanlığın, Türkiye’nin tek biyosfer rezerv alanında HES’i durduran ÇED sürecini sonlandırma kararı çevrecileri sevindirdi. Macahel Vakfı kurucusu Halit Zengin, HES projelerinde şirketlerin ÇED raporu almasının zorunluluk olduğunu hatırlattı, bakanlığın bazen ‘ÇED gerekli değildir’ ya da ‘ÇED olumlu’ kararı verebildiğini söyledi. Zengin, “Bakanlığın verdiği ÇED süreci sonlandırma kararı çok nadir görülen bir durumdur. Bakanlık orada projenin uygulanması için verilmesi gereken ÇED raporunu uygun bulmadı ve onay vermedi. Güzelde bir karar verdi. Emsal olabilecek bir karar. O bölgede yapılabilecek diğer HES’ler için de bu karar emsal olabilecek” dedi.
‘Bakanlık bizimle aynı fikirde’
Avukat Yakup Okumuşoğlu da “Çevre ve Şehircilik Bankalığı uzun aradan sonra ilk defa doğru bir karar verdi. Macahel bölgesi UNESCO tarafından Dünya Biyosfer Rezerv alanı ilan edilmiş Türkiye’deki tek biyosfer rezerv alanıdır. Camili’de 8 HES projesi var. Geçmişte, 3 HES için 5 dava açtık. 8 tanesinden 3’ü gündeme gelmişti. Sonuncusu da Camili HES projesiydi. ÇED sürecinin sonlandırılması ile bakanlık bizimle aynı fikirde karar verdi. Bu önemli bir gelişmedir. Bakanlık yetkililerine teşekkür ediyoruz” diye konuştu.
Camili Bölgesi
Camili havzası, Artvin ili, Borçka ilçesi sınırları içerisinde yer alır. Havza, Borçka ilçesine 45 kilometre uzaklıkta, Gürcistan sınırındadır. Camili; Dünya Bankası ve Küresel Çevre Fonu tarafından belirlenen biyolojik açıdan zengin ve tehdit altında olan dünyadaki 25 karasal ekolojik bölgeden birinde yer alır. Camili havzası, Kafkas Ekolojik Bölgesi içerisinde WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) tarafından uygulanan ‘Yüksek Koruma Değerli Ormanlar Projesi’ kapsamında WWF tarafından izlenmektedir. Ayrıca ‘Karçal Dağları Önemli Bitki Alanı’nın da bir parçası olan ve UNESCO tarafından Dünya Biyosfer Rezerv Alanı ilan edilerek koruma altına alınan Camili havzası Türkiye’nin de tek biyosfer rezerv alanı olma özelliğini taşıyor. Camili, saf Kafkas arı ırkının varlığını sürdürdüğü bir alandır. Ayrıca, en önemli süzülen kuş göç yollarından birisi üzerinde bulunduğu için küresel öneme sahiptir. Türkiye’nin ilk ve öncü biyosfer rezervi olan Camili de Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi projesi yürütülmektedir.
