Emin Kul için, “o bir deniz adamıydı” demek yeterli olmaz. O, yaşamın her alanında çok yönlü bir insandı; bir kaptan, bir sendika başkanı ve bir bakan... Ama o, her şeyden önce bir deniz âşığıydı.
Denizcilik, 17 yaşında bir Yunan gemisiyle Amerika’ya ayak basan Emin Kul’un kanında vardı. Babası da Rizeli bir kaptandı. Denize açılmak onun için bir tutkuydu. Bu tutkusu onu, kaptanlığa kadar giden aktif denizcilik hayatına girmeye yöneltti. Yıllarca denizlerde yaşadı. Çalışma koşullarını, gemilerin durumunu yakından gördü. Denizcilerin yaşadığı olumsuzluklar Emin Kul'u, Türkiye'de denizcilerin çalışma koşullarına dikkat çekmeye, sorunlarını gidermeye yöneltti. O, yaşamı boyunca yalnızca fikir yürütmekle yetinmedi, hedeflerini de hayata geçirdi.
UMUTLU BİR SAVAŞÇI
1961‘de Türkiye Gemi Adamları Sendikası’nda sendikacılık hayatına başladı. Fakat 1964‘te bu sendika dağıldı. Aynı yıl, Türkiye Yeni Gemi Adamları Sendikaları Federasyonu’nun, 1966‘da ise Deniz Ulaş-İş Sendikası’nın kurucuları arasında yer aldı. Her iki sendika da daha sonra dağıldı. Sendikaların istikrarsız olmaları Emin Kul'u yıldırmadı. Nihayet 1983 yılında kurulan ve günümüzde de varlığını sürdüren Türkiye Denizciler Sendikası kuruldu ve Emin Kul genel başkan seçildi.
DENİZİ OLMAYAN ANKARA’DA BİR KAPTAN
Her günün ayrı bir çile, ayrı bir macera olduğu deniz yolculuklarında 'gemi adamı' olarak Emin Kul, deniz hayatının içinde bizzat bulundu; o, camianın Emin Baba’sıydı. Fakat zorlu savaşı 'Emin Baba'yı çok sevdiği denizlerden uzaklaşmak zorunda bıraktı; çünkü sendikacılık hayatının devamında milletvekili seçildi ve Ankara'ya gitti. 1991yılında milletvekilliğine başladı. 1996'da ise 53. hükümette görev alarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na getirildi. Milletvekilliği, onun denizden uzak kalmasına sebep oldu. Soluğu her İstanbul’da alışında, Üsküdar'dan gemilerin geçişini izlerken gözleri dolardı Emin Kaptan’ın. Denize olan özlemini şöyle dile getirirdi : 'Ankara'da bakan olmak yerine, denizlerde kaptan olmayı tercih ederim.'
MESLEĞİNE ÂŞIK BİR İNSAN
Emin Kul, mesleğinin çetinliğini şöyle anlatıyordu: 'Gemiler çok yaşlıydı. Pişen yemeklerde bir ayrım vardı. Kaptan ayrı yemek yiyor, diğer mürettebata verilen yemekler daha farklı oluyordu. En fazla iki çeşit yemek vardı. Aynı tabakta yemek yiyorduk. Tüm temizlik bize aitti. Soğuk su içmek için geminin dibine inerdik. Ot yataklarda 4-5 gemi adamı birlikte yatardık”. Onu çok sevdiği deniz kokusundan uzak kalmaya razı eden de bu olumsuz koşullar oldu. Ömrü boyunca deniz aşkını içinde yoğurarak, kendisini kucaklayan, yuva olan gemilere, denizcilere vefa borcunu ödemeye çalıştı. Kendi yaşadığı zorlukları başka deniz âşıkları yaşamasın, onlar denizden uzak kalmasın diye...
MÜCADELELERLE DOLU BİR YAŞAM
1935 yılında Rize’de doğdu. Ortaokul mezunudur. 1952 yılında çalışma hayatına gemi adamı olarak başladı. Yakın yol kaptanlığı yaptı. 1961 yılında Türkiye Gemi Adamları Sendikası’nda aktif olarak sendikal faaliyetlere katıldı. 1962 yılında aynı sendikanın genel sekreter yardımcılığına ve daha sonra eğitim sekreterliğine seçildi. Aynı zamanda Türkiye Gemi Zabitanı Sendikası yönetim kurulu üyeliği ile Türkiye Gemi Adamları Sendikaları Federasyonu genel sekreterliği görevlerini yürüttü. 1964 yılında Türkiye Denizcilik Sendikası’nın icra kurulunda yer aldı. Bu sendikanın dağılmasından sonra Türkiye Yeni Gemi Adamları ve Denizcilik Sendikası’nın kuruculuğunda bulundu, icra kurulu üyeliğine getirildi. 1966 yılında daha sonra Deniz Ulaş İş Sendikası adını alacak olan Deniz Nakliyat İşyeri Sendikasının kurucu üyelerindendi. 1974 yılında Türk Deniz Ulaş-İş Federasyonu genel başkanlığına seçildi. 1983 yılında Türkiye Denizciler Sendikasının genel başkanlığına seçildi. 1986 yılında Türk-İş genel sekreterliğine seçildi. Yüksek Hakem Kurulu üyeliği, Milli Prodüktivite Kurumu yönetim kurulu üyeliği ile başkanlığını da yürüttü. 1991 yılında 19 ve 20. dönemde ANAP'tan İstanbul milletvekili seçilerek Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne girdi. Milletvekilliği sırasında Parti Meclis Grubu Yönetim Kurulu üyeliğine ve Çalışma Aile Sağlık ve Sosyal İşler Komisyonu, Çevre Komisyonu ve İktisadi Devlet Teşekkülleri Komisyonu olmak üzere üç ayrı komisyona seçilerek görev yürüttü. 1996 yılında cumhuriyetimizin 53. hükümetinde yer alarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na getirildi. İki yıl kanser tedavisi gördü. 25 Şubat 2004 tarihinde 69 yaşında yaşamını yitirdi. Evli ve iki çocuk babasıydı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından Bahçekapı adını taşıyan vapur yeniden restore edilerek, 3 Temmuz 2010 tarihinde düzenlenen törenle Emin Kul adıyla hizmet vermeye başladı.
Fatih Sultan KAR / IST.
