Murathan Ekşioğlu-Ankara
Yazarımız Murathan Ekşioğlu, Ankara'dan memleketine tatil için gelerek Kale Köyü Çiçekli yaylaya çıkarken, yöremizde destanlara konu olan Puğar'ın yerinde olmayışının vermiş olduğu üzüntüyü dile getirdi.Aynı zamanda çözüm içinde yöre halkı ile istişarelerde bulunup konuyu Kültür Bakanlığına taşımaya karar verdiğini söyledi.Ekşioğlu yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi.
Genç yaşta kaybettiği oğlu Ahmet'e yazdığı destanlarla meşhur Çamlıhemşinli Nokta Hala ne güzel söylemiş:
Geldi abril beşi göçler yurusun
Çalağanun çift puğari kurusun
Senda gelur yaylalari görürsin
Senden sonra yayla kurmam Ahmedum
....................
Sen meraktun Çalağanun suyina
Ben yangunim evladumun boyina
Çikamadum çöl varoşun köyina
Senden sonra varoş yansun Ahmedum.
...............
Ben bu yazımda bu destanın hikayesini anlatmayacağım. Bu destanda yer alan,elli yaş üzeri herkesin bildiği, anısının olduğu, 'Çalağanın Puğarı'nın' yok olduğundan bahsedeceğim.Kültürü oluşturan dil,gelenek görenek,sanat,destan gibi unsurlar vardir.Bu unsurlara da şekil veren,o yörede bulunan yerler, doğallıklardır.Çalağan'ın Puğarı da bunlardan biri.Çalağa'nın Çift Puğarı Çamlihemşin'den
Çat,Kale-i Bala ve üçpara köy diye bilinen Başköy,Aşağıköy ve Ortaköy'e giderken Meydan köy civarinda yol kenarında bir puğardır.
Geçen hafta,yaylaya çıktım. İnerken,her geçişimde içme gereği duyduğum döner gölün suyundan avuç avuç su içtikten sonra,Daha aşağılara inince Nokta Hala' nın bahsettiği Çalağan'ın Puğrı'ndan da su içeyim diye düşündüm.Uzun arayışlar sonucu puğarın yerini buldum fakat puğarı bulamadım.Biraz daha aşağıya indikten sonra,puğarın suyunun borularla oradaki işletmelere taşındığını tespit ettim.Yıllarca insanların içtiği,bir cok hikayesinin olduğu,destanlarda yer edinmiş önemli bir kültür mirasının bu şekilde kaybolması beni çok üzdü.Daha sonra Pazar' a inince benden yaşça büyüklere Çalağan'ın Puğarı ile ilgili konuştum ve anılarını dinledim.Hatta birisi,yaylaya giderken yolda karpuzunu puğarın suyuyla soğuttuğunu suyun soğukluğundan lezzetlenen karpuzun tadına doyamadığına değinerek daha sonra hiç okadar lezzetli bir karpuz yemediğini anlattı.
Yıllar öncesinden beri yolcuların kana kana suyunu içtiği Çalağan'ın Çifte Puğarı ve onunla ilgili olan hikayeler de, daha doğrusu Çamlıhemşin kültürünün bir parçası da kaybolmaya, unutulmaya yüz tutmuş durumda.
Kültür varlığımız olan bu değerlerimizi yaşatmak için herkesin sorumluluk alması gerekir. Yoksa Nokta Hala'nın dediği gibi Çalağan'ın Puğarı kurur,suyuna merak olanlar içemez olur, isimler destanlarda kalır.
Not; Yöre halkı,Kültür Bakanlığına bilgi verilerek neler yapılabileceğine dair fikir alışverişi yapılmasına karar verdiler.
