Hayati Akbaş
YUSUFELİ-Tarım ve Orman Bakanı Prof. Dr. Vahit Kirişci, 'Çoruh'un incisi Yusufeli Barajı, Türkiye Yüzyılının enerjisini üretecektir. Türk mühendislerinin akıl teri olan Yusufeli Barajı'nda elektrik üretimine bu yılın aralık ayında veya 2024 yılı şubat ayında tam kapasiteyle başlanması planlanmaktadır.' dedi.
Bakan Kirişci, Artvin’in Yusufeli ilçesindeki Yusufeli Barajı ve HES'e gelerek yetkililerden bilgi aldı.
Kirişci, daha sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, Yusufeli Barajı ve HES'in 22 Kasım 2022 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete alındığını anımsatarak, uzun ve zorlu bir sürecin ardından tamamlanan projenin inşaat, elektromekanik, kamulaştırma, yeniden yerleşim ve diğer faaliyetlerin maliyetleri ile toplamda 34 milyar liraya mal olduğunu söyledi.
İklim değişikliğinin etkilerine karşı direnç sağlanması maksadıyla depolama kapasitelerinin sürekli artırıldığını kaydeden Kirişci, '2002 yılında baraj sayımız 276 iken bugün bu sayı 992 adede ulaşmıştır. Ilısu Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Deriner, Ermenek, Obruk, Reyhanlı, Çine Adnan Menderes ve Akköprü gibi dev tesisler bu barajlarımızdan sadece birkaçıdır. İnşa edilen bu projelerin hepsi çok önemlidir ama Yusufeli Barajı ve HES, görkemi ve ihtişamıyla Türkiye Yüzyılının sembol eserlerinden biridir.' diye konuştu.
Kirişci, Türkiye'nin enerji ihtiyacının karşılanması ve dışa bağımlı olmaktan kurtulması adına yapılması gereken en önemli şeyin milli servet olan, temiz, ucuz ve yenilenebilir enerji potansiyelinin değerlendirilmesi olduğuna işaret ederek, şunları söyledi:
'Ülkemiz açısından yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde ön plana çıkan kaynak ise suyu enerjiye dönüştüren hidroelektrik enerjidir. Hidroelektrik enerji, Türkiye Yüzyılı'nın enerjisidir. Çoruh'un incisi Yusufeli Barajı, Türkiye Yüzyılı'nın enerjisini üretecektir. Türk mühendislerinin akıl teri olan Yusufeli Barajı'nda elektrik üretimine bu yılın aralık ayında veya 2024 yılı şubat ayında tam kapasiteyle başlanması planlanmaktadır. Barajımızın kurulu gücü 558 megawatt, yıllık ortalama enerji üretimi ise 1 milyar 900 milyon kilowat saattir. Bu miktar, 2,5 milyon kişinin 1 yıllık enerji ihtiyacını karşılayacak düzeydedir. Bu üretim miktarı, Antalya kadar büyük bir şehrin yıllık enerji ihtiyacının karşılanması anlamına gelmektedir.'
Bakan Kirişci, Yusufeli Barajı ve HES'in 750 bin yerli ve milli otomobil TOGG'un enerjisini üretebilecek kapasitede olduğunu da kaydetti.
'EKONOMİMİZE YILLIK 5 MİLYAR LİRA KATMA DEĞER SAĞLAYACAKTIR'
Yusufeli Barajı ve HES'in aşağısında bulunan barajların en yüksek verimle çalışması için Çoruh Nehri'nin akış rejimini ayarlama yeteneğine sahip depolama tesisi olduğuna değinen Kirişci, 'Yusufeli Barajı mansabındaki Artvin, Deriner, Borçka ve Muratlı barajlarının enerji üretim kapasitelerini yaklaşık yüzde 15 arttıracaktır. Yusufeli Barajı ve HES'in devreye alınmasıyla birlikte ülkemizin toplam hidroelektrik enerji üretim kapasitesi yüzde 2 oranında artacaktır. Ekonomimize yıllık 5 milyar lira katma değer sağlayacaktır.' dedi.
Kirişci, Yusufeli Barajı'nın Çoruh Nehri'nin getireceği rusubatı önemli ölçüde tutarak, diğer barajların ömrünün uzamasına vesile olacağını ve taşkın riskini de azaltacağını vurguladı.
Yusufeli Barajı'nda su tutmanın 22 Kasım 2022'de başlandığını hatırlatan Kirişci, şunları kaydetti:
'Şu ana kadar 73,16 milyon metreküp su depolanmış ve su seviyesi 73 metreye yükselmiştir. 69 gün geride kalmıştır. Dolayısıyla neredeyse her gün bir metre yükselen bir su rejiminin olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Bundan sonraki süreçte, kontrollü olarak su depolanmasına devam edilecektir. Baraj rezervuarında günlük maksimum 1 metre su yükselmesi olacak şekilde 20 Ağustos 2023 tarihinde test üretimimize başlanmasını planlamaktayız. 390 günün sonunda da barajın maksimum işletme kotu olan 710 metreye ulaşılarak, tam kapasiteyle enerji üretimine başlanacaktır. Toplam depolama hacmi yaklaşık 2,1 milyar metreküp olan barajda biriktirilecek su miktarı ise İzmir'in 6 yılda tükettiği içme ve kullanımının karşılanması anlamına gelmektedir.'
YUSUFELİ YERLEŞİM YERİ ÇALIŞMALARI
Bakan Kirişci, Yusufeli'nin inşasında vatandaşların görüşleri alınarak planlama yapıldığını, daha modern bir şehirleşmeye sahip ve birçok yönüyle örnek teşkil edecek yeni yerleşim yerleri kurulduğunu söyledi.
Yusufeli'nin yeniden yerleşimini planlarken geleneksel ve kültürel kent yaşamının korunmasına öncelik verdiklerine dikkati çeken Kirişci, çevreye, doğaya önem verdiklerini, hiçbir vatandaşın hiçbir konuda mağdur olmaması için ilgili diğer bakanlıklarla yakın iş birliği ve koordinasyon içerisinde, hassasiyetle ve kararlılıkla çalıştıklarını ifade etti.
Kirişci, Sakut, Tekkale ve Yansıtıcılar mevkilerinde yapılan çalışmalar neticesinde 2 bin 698 konut ve 323 dükkânın inşaatının tamamlandığını, Tekkale, Çevreli, İşhan, Yeniköy, Çeltikdüzü, Meşecik, Irmakyanı köylerinde ise 507 konut ve 10 dükkânın bittiğini belirtti.
Yusufeli'nde çalışmaların sürdüğünü aktaran Kirişci, 'Bir kez daha vurgulamak istiyorum, herkes müsterih olsun, burada tek bir vatandaşımız dahi mağdur edilmeyecektir.' ifadesini kullandı.
'ÜLKEMİZİN BİR AVUÇ TOPRAĞININ BİLE ZİYAN OLMASINA MÜSAADE ETMEYİZ'
Bakan Kirişci, Artvin'in yeşiliyle tüm dünyada tanındığını dile getirerek, şöyle konuştu:
'Başlattığımız ağaçlandırma çalışmaları ile birkaç yıl içinde yeni Yusufeli ilçemizi inşallah yemyeşil bir görünüme kavuşturacağız. DSİ tarafından bugüne kadar burada 14 bin 250 ağaç dikildi. Buna ilave olarak 30 bin metrekare daha çim ekimi yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca Orman Bölge Müdürlümüzce 81 bin 280 fidanın ve bir kısmı eski yerleşimden sökülüp yeni yerleşim yerine taşınan 9 bin 70 ağacın dikimi yapılmıştır. Toplam 105 bin ağaç dikildi.'
Verimli toprakların su altında kalmasına izin vermediklerinin altını çizen Kirişci, 'Bunun için baraj gölü altında kalacak 1 milyon metreküp mümbit tarım toprağını yeni yerleşim yerine taşıdık. 600 bin metreküp toprağın daha taşınma çalışmaları ise devam etmektedir. Ülkemizin bir avuç toprağının bile ziyan olmasına müsaade etmeyiz. Tarıma elverişli verimli topraklar ve suyun verimli kullanımı kırmızı çizgisidir.' diye konuştu.
Kirişci, sular altında kalacak 2 bin mezarlığın da yeni yerleşim yerlerine taşındığını belirtti.
Hayvancılıkla uğraşan kişilere de ahır yapıldığını aktaran Kirişci, yeni alan düzenlemeleri, sahipsiz hayvanlar için Ardanuç ilçesinde Hayvan Toplama Merkezi yapıldığını söyledi.
Yusufeli Barajı'nın dev proje olduğunu, sadece bir baraj inşa edilmediğini kaydeden Kirişci, 'Yusufeli Barajı ve HES Projesi kapsamında 110 kilometre yol, 46 tünel, 23 köprü ve 141 menfez inşa edilmiştir. Bir kıyas yapmak gerekirse Cumhuriyet tarihi boyunca 2002 yılına kadar 79 yılda Türkiye'de toplam 50 kilometre tünel yapılmış, sadece Yusufeli Barajı ve HES Projesi kapsamında ise 62 kilometre tünel inşa edilmiştir.' dedi.
Bakan Kirişci, açıklamanın ardından dipsavak mansaba su bırakma testini izledi, ardından HES tesisini gezdi.
Kirişci, Yusufeli Barajı ve HES ziyareti kapsamında, barajın yapımında emeği geçen teknik personel ve işçilerle de görüştü.
Barajdaki incelemesinin ardından Yusufeli'nin yeni yerleşim yerini ziyaret eden Bakan Kirişci, burada vatandaşlarla bir araya gelerek, onların sorunlarını ve önerilerini dinledi.
