*NATO’nun yaptığı inşaat için, gümrüksüz getirtilen çeşitli yol ve inşaat makineleri depolarında çürümekte, Rize ise araç ve yol sıkıntısı çekmektedir.
* Gönül isterdi ki Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü bu toprağı ele almasını bilen kafalıların elinde olsun.
*Rize’de çay babanızın eseridir.
* Dünün, parasız ve aç Rizelisi, yolsuz yerlerden çayını saatlerce sırtında taşıyarak fabrikalara götürürdü, yeni nesil karnı tok ve gözü tok yetişmekte ve çayını taşımamaktadır.
Şimdi bu mektubumu alır almaz telefona sarılman ve babanın bu çay tablosuna senin çerçeven farz-ı ayındır.
Ekrem Orhon yaşamı boyunca hep büyük düşünürdü. Görev yaptığı Rize Belediyesi’nin hizmet alanlarıyla yetinmeyip bugün hayata geçen deniz üstünde havaalanı, Ovit Tünel için uğraş vermiş, projeler hazırlanmış ve dillendirmişti.
1965 yılında çay tarımı gelişmiş üretmiş artmış düzene girmiş fakat hemen hemen Rize’nin her yerinde yolların bozuk olması işleri aksatmakta maliyeti artırmaktadır. O tarihlerde Başbakanlık Müsteşarı olarak görev yapmakta olan Rize Çayının Banisi Zihni Derin’in oğlu Haldun Derin’e 9 Ocak 1965 tarihinde bir mektup yazar ve yardım ister. Mektup ülkemizin, Rize’nin içinde bulunduğu durum ve Baba Reis Ekrem Orhon’un fikirleri açısından tarihi vesika özelliği taşımaktadır. İşte o Mektubu sizlerle paylaşıyorum:
RİZE SIKINTI ÇEKİYOR MAKİNELER ÇÜRÜYOR
Sayın Haldun Derin Kardeşim;
Türkiye’ye Nato’nun yaptığı inşaat için, gümrüksüz getirtilen ve şimdi Tusloğ’un depolarında çürümekte ve pastan dökülmekte veya kırılıp Demir Çelik Fabrikalarımızda eritilmektedir. Çeşitli yol ve inşaat Makinelerinin, alıcısı tarafından gümrükleri verilip 5 yıllık kalkınma plânı çerçevesinde, yapılması ile bilhassa çayın ve her türlü münakalenin bu dağlık ve yolsuz Vilayet içinde trafiğin sürat ve emniyeti için elbette planın ve her Türkün gayemizdir.
BODRO MEMURU DEĞİL İMANLI VE KAFALI ADAMLAR GÖREVDE OLMALI
Gönül isterdi ki kalkınmamızın temeli olan İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Umum Müdürlüğü bu toprağı ele almasını bilen kafalıların elinde olsun. Bu işleri arayan, tarayan ve yoluna koyan insanlar bulunsun. (Yoksa bordro imzalayan ve maaş alan şükür etmekten başka bir; şey bilmeyen insanların elinde olmasın). Fakat Yurdu temelinden tepesine kadar sarsacak yurdu kendini verecek imanlı kafaların elinde olsun.
YOL YAPALIM GEÇ KALDIK
Şimdi İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Gümrük ve Tekel Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlıklarını derhal harekete getirip, Amerikalılardan bu makinelerin gümrük işini hemen halledip (Depolarda pastan dökülmeğe mahkûm makinelerle) yol yapalım; amma çok geç kaldık. Allah Rizeliye Çayı ihsan etti. Babanızı da bu çayı Rize’ye yetiştirmek, geliştirmek ve Rizeliyi açlıktan, gurbetten ve yuva hasretinden kurtarmak için sebep halk etti. Rize’de çay babanızın eseridir.
Rize’de refah babanızın eseridir. Rize’de saadet babanızın eseridir
Velhasıl bugün Rize’deki rakipsiz iktisadı durum kayıtsız ve şartsız Babanızın eseridir. Buna ben böyle inanıyorum. Bütün Rizelilerde böyle inanıyoruz.
RİZELİ AÇTI ÇAYI SIRTINDA TAŞIRDI ŞİMDİ TAŞIMIYOR
Ne acıdır ki dünün, parasız ve aç Rizelisi, yolsuz yerlerden çayını saatlerce sırtında taşıyarak fabrikalara götürürdü, yeni nesil karnı tok ve gözü tok yetişmekte ve çayını taşımamaktadır. Hemen her köyde bir veya bir kaç çay alım yeri açılmaktadır. Yol yapımı burada bir ölüm kalım mücadelesidir. Yapılan yollar, yol denecek durumda değildir. Bu çok kötü yollardan nakledilen çayın maliyeti yükselmektedir. Bu iş hükümete çok pahalıya mal olmaktadır. 1 Aralık 1964 tarihinde ortak pazara girdik. Çayımız ortak pazarda rakipsiz malımızdır. Bunun ucuza mal edilmesi gayemizdir. Çayın nefasetine, maliyetine tesir edecek en büyük durum daha iyi yollar yapılmasıdır.
BABANIZIN HİZMETLERİNİ TAÇLANDIRMAK SANA DÜŞÜYOR
BABANIZIN ÇAY ESERİNİ ÇERÇEVELEMEK SANA YAKIŞIR
Şimdi bu mektubumu alır almaz telefona sarıl ne yap yap Babanın eserini çerçevele. Babanın bu Çay tablosuna senin çerçeven farz-ı ayındır. Bütün vilayet belediyeleri, özel İdaresi ve Çaycılar Yardımlaşma Kooperatifi, ortaklaşa bunun için gereken parayı temin edeceğiz. Türkün kalkınması için benim 28 yıllık tecrübemden sonra inandığım tek şey var oda Amerikan darbı meseli “Better roads for living" prensibidir."Durmayalım Düşeriz" onun için yol yapalım ki durmadan gidelim. Bu işi başaracak tek insan olduğunuza inanıyorum ve size bütün Çaycılar, Rizeliler ve Rize Belediyeleri adına şükranlarımı arz ediyorum.
Allah Sağlığınızı korusun.
Fatih Sultan KAR/ İST.