ESMA-İ HÜSNA -3-
ER-RABB:Terbiye eden, ıslah eden, yetiştiren, bakan, göz kulak veren.
Allah isminden sonra Kur’an’da en fazla geçen isim Rabb ismidir. 962 kez geçmektedir.
Allah’ın Rabb oluşunun sırrı, Allah isminin öz manasında saklıdır. O sır “sevgi”dir.
“Haydi, günahlarınız için Rabbinizden af dileyin ve ardından bilinçlerinizi yenileyerek O’na yönelin. Unutmayın ki benim Rabbim çok merhametli davranır: Hem sever hem de sevilmeyi ister.” (Hud:11/90)
Anne-baba evladının terbiye ve bakımını görev sorumluluğuyla üstlenir. Bakıcı bebeğin terbiyesini ücret karşılığı üstlenir. Öğretmen talebenin terbiyesini memur olduğu için üstlenir. Fakat Allah kulunun terbiyesini onu sevdiği için üstlenir. İmanına ve inkârına, evliyalığına ve eşkıyalığına, itaatine ve isyanına, iyiliğine ve kötülüğüne, sadakatine ve ihanetine bakmaz. Bu yüzden Rabbin rububiyyet hakkını inkâr, O’nun sevgisine ihanettir.
Allah ismi ulûhiyetin zati-aşkın yönünü ifade ederken, Rab ismi fiili-içkin yönünü ifade eder.
Ulûhiyetin inkârı: Allah vardır. Uzaklarda bir yerdedir. Bizim hayatımıza karışmaz. Mekke müşriklerinin ve günümüz birçok insanının görüşü budur. Evet, Allah vardır biz bunu kabul ediyoruz. Aşkındır, büyüktür ve kutsaldır. Bizi yarattı ve bir kenara çekildi.
“Onlara 'Yedi göğün ve o büyük arşın Rabbi kimdir?' diye sor, “Allah’tır” diyecekler. (23/86–87)
Rububiyetin inkârı: Allah’ın Rab oluşunu inkâr etmek. Yani Allah’ın hayata müdahale etmesini kabul etmemektir. Allah vardır ama bizim hayatımıza karışamaz diyorlar.
Kur’an Allah’a imanın sahih olması için Onun hem ulûhiyetini hem de rububiyetini kabul etmek gerektiğini ısrarla vurgulamaktadır. “Gökte de ilah olan yerde de ilah olan yalnızca O’dur.” (Zuhruf: 43/84)
1-Allah (cc) Âlemlerin Rabbidir.
“Kuşkusuz sizin Rabbiniz, gökleri ve yeri altı aşamada yaratan ve sınırsız güç ve kudret makamına kurulan Allah’tır. O’dur gündüzü aralıksız kovalayan geceyle örten; güneşi, ayı ve yıldızları emrine amade kılan O… Bakın, yalnız O’na aittir bütün yaratılış ve mutlak emir; Âlemlerin Rabbi Allah en yüce, en ulvi bereket kaynağıdır.” (A’raf:7/54)
2-Allah (cc) arşın Rabbidir.
“Eğer göklerde ve yerde Allah’tan başka ilahlar olsaydı, (gökler ve yer) kaos içinde mahvolurdu: İşte bu nedenle O her şeyden yüce olan Allah, O arşın Rabbi, onların yakıştırdıkları her şeyin ötesindedir.” (Enbiya:21/22)
3-Allah (cc) göklerin ve yerin Rabbidir.
“O, göklerin, yerin ve bunlar arasındakilerin Rabbidir: O halde yalnız O’na kulluk et…” (Meryem:19/65)
4-Allah (cc) insanın ve insan soyunun Rabbidir.
“En sonunda onu, karar kılacağı (rahimde) yer tutan bir hayat tohumu kıldık; daha sonra o hayat tohumundan döllenmiş hücreyi yarattık; hemen sonra döllenmiş hücreden cenini yarattık ve ceninden de kemikleri yarattık; en sonunda kemiklere kas giydirdik; sonuçta, onu bağımsız bir varlık olarak inşa ettik.” (Mü’minun:23/13–14)
Rabbimiz!
Bütün bu gökleri ve yeri anlamsız ve amaçsız yaratmadın! Yücelikte eşsizsin! Bizi ateşin azabından koru!
Rabbimiz!
Sen kimi ateşe mahkum edersen, kesinlikle onu rezil rüsva etmiş olursun ve o zalimler asla bir yardımcı da bulamazlar!
Rabbimiz!
Biz, “Rabbinize iman edin!” diye imana çağıran bir davetçi duyduk ve hemen iman ettik!”
Rabbimiz!
Bizim günahlarımızı bağışla! Kötülüklerimizi ört! Ve canımızı Salihlerle birlikteyken al!
Rabbimiz!
Elçilerin aracılığıyla yaptığın vaadi bize bahşet ve kıyamet günü bizi mahcup etme! Çünkü Sen vadinden asla caymazsın!” (A.İmran: 3/191–194)
M.İslamoğlu, Kur’an’a göre Esma-i Hüsna eserinden.