Hayati Akbaş
HOPA-HOPAPORT, ISPS denetimi kapsamında Güvenlik planı ve Güvenlik sertifikaları liman sahasında bulunan bütün terminallerde planlı kurallara uyulup-uyulmadığı, koordinatör liman başkanlığı olan Trabzon Liman Başkanlığı uzmanları tarafından denetlendi.
HOPAPORT, ISPS denetimleri kapsamında yeni hizmete açılacak olan LPG Terminali’nde yapılan kontroller ardından Tank Terminali, Tahıl ve Çimento terminallerinde kurallara uyulup uyulmadığı kontrol edildi.
Denetimlerde HOPAPORT Güvenlik danışman firması RSO aracı şirket Tepe Savunma tarafından hazırlanan Rapor ’da Denetim uzmanları tarafından kabul edildi.
HOPAPORT Konferans salonunda raporların incelenmesi toplantısına Bakanlık adına Koordinatör Başkanlığı olan Trabzon Liman Başkanlığı denizcilik uzmanları Şefik Değirmenci ve Selda Öztürk katılırken HOPAPORT adına da İK Müdürü Turan Kılıç, Satın alma Uzmanı Kaan Naili ve Tank Terminal şefi Serkan Bıyıklı katıldılar.
Denetimler sırasında HOPAPORT Genel Müdürü Meriç Burçin Özer’de zaman zaman toplantıya katılarak Liman sahasında yapılan çalışmalar hakkında denetim uzmanlarına detaylı bilgiler aktardı.
Toplantı sonrasında Bakanlık adına denetimde bulunan uzmanlar ISPS Kod (Liman Tesis Güvenliği) kapsamında Ağustos ayında süresi dolmakta olan Güvenlik planı RSO aracı şirket Tepe Güvenlik aracılığıyla denetim tamamlandı ve 2019 yılı Ağustos ayından geçerli olmak üzere HOPAPOORT’a 5 yıllık izin belgesi verildi.
HOPAPORT Genel Müdürü Meriç Burçin Özer Denetimin başarıyla sonuçlanması ve 5 yıllık izin belgesi alınmasında kendilerinin her türlü fedakârlığı yaptığı ve yapılması gereken ne varsa yaptıklarını ifade ederek “Biz hak ettiğimiz bir belgeyi aldık. Tabii bu sürece katkı sunan Danışman firmamız Tepe Güvenlik ve Tüm çalışanlarımızın özverili gayretleri sayesinde bu amaca ulaştık. Katkı sunan herkese Teşekkür ederim” dedi.
ISPS NEDİR?
11 Eylül 2001 tarihinde ABD’de meydana gelen terör eylemlerinin ardından, Kasım 2001’de yapılan ve ülkemizin de üyesi olduğu Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)’nün 22. Genel Kurul toplantısına, denizde ve denizden olabilecek terör eylemlerinin önlenmesi amacıyla yeni tedbirlerin denizcilik sektörüne getirilmesi teklif edilmiştir.
Denizde ve denizden olabilecek terör eylemlerinin önlenmesi amacıyla gemi ve liman tesislerinin güvenliğine ilişkin yeni tedbirlerin alınması konusunda oy birliği ile anlaşmaya varılmıştır.
IMO Genel Kurulu tarafından bu konuda alınabilecek tedbirlere ilişkin çalışma yapması amacıyla
Deniz Emniyeti Komitesi (MSC) yetkilendirilmiştir. Deniz Emniyeti Komitesi (MSC) tarafından denizde ya da deniz yoluyla olabilecek terör eylemlerinin önlenmesine yönelik yeni kuralların belirlenmesi amacıyla yoğun çalışmalar yapılmış, hatta olağandışı toplantılar düzenlenmiştir. Bu toplantılar sonrasında gemilerin ve liman tesislerinin güvenliğine yönelik yeni tedbirleri içeren ISPS Kod oluşturulmuştur.
MSC tarafından oluşturulan yeni tedbirlerin zorunlu olarak ve bir an evvel uygulamaya girebilmesi amacıyla ISPS Kod’un ülkemizin de taraf olduğu 1974 tarihli Denizde Uluslararası Can Emniyeti Sözleşmesi (SOLAS)’ne eklenmesi kararlaştırılmıştır.
Bu amaçla, 12 Aralık 2002 tarihinde SOLAS Diplomatik Konferansı toplanmıştır. Deniz yoluyla olabilecek terör eylemlerinin önlenmesine yönelik tedbirler SOLAS 74 Bölüm 11’e kabul edilen değişiklik (11-1) ve ilavelerle (11-2), Uluslararası Gemi ve Liman Tesisleri Güvenlik (ISPS) Kod’u olarak eklenmiş ve 01 Temmuz 2004 tarihinde yürürlüğe girmesi tüm akit devletlerce kabul edilmiştir.
ISPS Kod ile denizcilik sektörüne güvenlik (security) kavramı getirilmiş, IMO tarafından, gemilerle birlikte liman tesisleri de dahil olmak üzere, deniz güvenliğine yönelik yeni düzenlemelerin yapılmasına başlanılmıştır.
Akit devletlerin deniz güvenliğine ilişkin uluslararası yükümlülüklerini düzenleyen ve SOLAS 74’e Bölüm 11-2 olarak eklenen antlaşma hükümleri, esas olarak, uluslararası deniz ulaştırmasına açık bulunan liman tesisleri ile bu tesisleri kullanan ve uluslararası sefer yapan belirli standartlardaki gemilere uygulanacak hükümler olarak kabul edilmiştir
ISPS KOD’UN HEDEFLERİ
Güvenlik tehditlerini tespit etmek ve uluslararası ticaretle iştigal eden gemileri ve liman tesislerini etkileyen güvenlik eylemlerine karşı önleyici tedbirler almak amacıyla SOLAS 74 Sözleşmesine taraf olan Devletler, Hükümet kuruluşları, yerel makamlar, denizcilik ve liman işleticileri arasında işbirliğini kapsayan uluslararası bir yapı tesis etmek.
Denizde güvenliği temin etmek için SOLAS 74 Sözleşmesine taraf olan Devletler, Hükümet kuruluşları, yerel makamlar, denizcilik ve liman işleticilerinin görev ve sorumluluklarını belirlemek.
Güvenlikle ilgili bilgilerin erken ve etkin bir şekilde toplanmasını ve bilgi alış-verişini temin etmek, Değişen güvenlik seviyelerine hazırlıklı olarak hareket edebilmek için yeterli ve düzgün plan ve prosedürlere sahip olabilmek maksadıyla, güvenlik değerlendirmeleri için bir metodoloji temin etmek. Denizlerde güvenliği tesis etmek üzere uygun ve yeterli tedbirlerin alınabilmesi için gerekli ortamı sağlamaktır.
ISPS KOD
Şirket Güvenlik Sorumlusu
Gemi Güvenlik Zabiti
Liman Güvenlik Sorumlusu
Gemi Güvenlik Değerlendirmesi
Liman Tesisi Güvenlik Değerlendirmesi
Gemi Güvenlik Planı
Liman Tesisi Güvenlik Planı
Eğitim, Role Talimleri ve Tatbikatlar
Soruşturma ve Sertifikalandırma
GEMİ GÜVENLİĞİ
Tehdit Değerlendirmesi ve Tehdit Düzeyi
Girişlerin Kontrolü ve Sınırlanmış Alanlar
Güvenlikle ilgili Görevler ve Devriye Gezme
Güvenlikle ilgili Dikkat ve Uyanıklık
Güvenlik Donanımı ve Sistemleri
Kitle İmha Silahları
Güvenlik önlemlerini atlatmakta kullanılan tekniklerin tanıtılması
LİMAN GÜVENLİĞİ
Tehdit Değerlendirmesi ve Tehdit Düzeyi
Girişlerin Kontrolü ve Sınırlanmış Alanlar
Güvenlikle ilgili Görevler ve Devriye Gezme
Güvenlikle ilgili Dikkat ve Uyanıklık
Güvenlik Donanımı ve Sistemleri
Kitle İmha Silahları
Güvenlik önlemlerini atlatmakta kullanılan tekniklerin tanıtılması
Gemi/Liman Güvenliği
Acil durum hazırlıkları ve olayları ile ilgili prosedürler
Kriz Yönetimi
ISPS KOD’A TABİ GEMİLER VE LİMANLAR
1- Uluslararası Seferle İştigal Eden; Yüksek Hızlı Yolcu Tekneleri De dâhil Tüm Yolcu Gemileri
2- Uluslararası Seferle İştigal Eden; 500 Groston Ve Üzerindeki; Yüksek Hızlı Teknelerde dâhil Tüm Yük Gemileri
3- Uluslararası Seferle İştigal Eden; Mobil Deniz Sondaj Birimleri
4- Uluslararası Seferle İştigal Eden Gemilere Hizmet Veren Liman Tesisleri.
ISPS KOD KAPSAMINDA GÖREVLENDİRİLECEK SORUMLU KİŞİLER
Gemi Güvenlik Zabiti ( Sso )Şirket Güvenlik Sorumlusu (Cso)Liman Tesisi Güvenlik Sorumlusu ( Pso )
GEMİ GÜVENLİK ZABİTİ ( SSO ) :
Gemide Kaptan’a karşı sorumlu olan; gemi güvenlik planının uygulanması ve sürdürülmesi dahil olmak üzere şirket güvenlik sorumlusu ve liman tesisi güvenlik sorumlusu ile olan ilişkilerden ve geminin güvenliğinden sorumlu olan Şirket tarafından yetkilendirilen kişidir. ISPS Kod’a tabi her gemide gemi güvenlik zabitinin bulunması zorunludur.
ŞİRKET GÜVENLİK SORUMLUSU ( CSO ) :
Gemi Güvenlik Değerlendirilmesinin yapılmasını temin eden, bu değerlendirme sonrasında Gemi Güvenlik Planı (SSP)’nın hazırlanmasını, onaylanmak üzere ilgili yere sunulmasını ve onaylanması sonrasında uygulanmasının devamını, Liman Tesisi Güvenlik Sorumlusu ve Gemi Güvenlik Zabiti ile olan ilişkileri sağlayan Şirket tarafından yetkilendirilen kişidir.
LİMAN TESİSİ GÜVENLİK SORUMLUSU ( PSO ) :
Liman Tesisi Güvenlik Planının geliştirilmesinden, uygulanmasından, tetkikinden, sürdürülmesinden, gemi güvenlik zabiti ve şirket güvenlik sorumlusu ile olan ilişkilerden sorumlu olmak üzere yetkilendirilen kişidir.
LİMAN TESİSİ GÜVENLİK SORUMLUSU (PFSO)
ISPS kod bölüm a kural-17 gereği idare tarafından güvenlik değerlendirmesi sonrası belirlenecek liman tesisleri için liman tesisi güvenlik sorumlusu (pfso) atanacaktır. Bir veya birden fazla liman tesisi için bir kişi PFSO olarak atanabilecektir. PFSO Liman Tesisi Güvenlik Planının hazırlanmasından, uygulanmasından ve güncelleştirilmesinden sorumlu olan kişidir.
LİMAN TESİSİ GÜVENLİK PLANI
ISPS kod bölüm a kural-16 gereği liman tesisi güvenlik planı hazırlanacaktır. Liman tesisi güvenlik planının hazırlanmasında ve güncelleştirilmesinde liman tesisi güvenlik değerlendirmesi esas alınacaktır. Liman tesisi güvenlik planının hazırlanması PFSO’nun sorumluluğundadır. RSO’lar da liman tesisi güvenlik planı hazırlayabilirler. Liman tesisi güvenlik planı İdare tarafından onaylanacaktır.
ISPS KOD KAPSAMINDA ÜLKEMİZDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
ISPS KOD’UN UYGULAMASINDAN SORUMLU OTORİTE (DA)
Solas 74 bölüm-11 ve ISPS kod’un ülkemizde uygulamasından sorumlu otorite (designated authority) Denizcilik Müsteşarlığı olarak belirlenmiştir. DA irtibat noktaları ilgililere bildirilmiştir.
ISPS KOD
Daimi izleme komitesi Denizcilik Müsteşarlığı Başkanlığında ülkemizdeki yapılan çalışmaların değerlendirilmesi amacıyla “ISPS KOD DAİMİ İZLEME KOMİTESİ” Oluşturulmuştur.
Komite Üyeleri:
Genelkurmay Başkanlığı
Deniz Kuvvetleri Komutanlığı
Sahil Güvenlik Komutanlığı
Gümrük Müsteşarlığı
Emniyet Genel Müdürlüğü
TANINMIŞ GÜVENLİK KURULUŞLARI (RSO)
Denizcilik Müsteşarlığı adına ISPS Kod kapsamında bazı yükümlülüklerin yerine getirilmesi amacıyla RSO’lar kullanılmasına karar verilmiştir. Denizcilik Müsteşarlığı adına hareket edecek RSO’lar tarafından ISPS Kod Bölüm B Madde 4,5’deki şartların sağlanması istenmiş ve bu konudaki uygulama 1 Ekim 2003 tarih ve 25246 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Türk Bayraklı Gemilerde Bayrak Devleti Adına Hareket Edecek Kuruluşların Seçimi ve Yetkilendirilmesi” ne dair Yönetmelikte belirtilmiştir.